29 feb 2012

Minder keuze in de boekenkast

Volgens een artikel in de Standaard snoeien zowel Vlaamse als Nederlandse uitgevers in hun aanbod.

‘Goed voor de bossen', klinkt het onder de cynici, maar feit is: de literatuurliefhebber zal het met minder boeken moeten stellen. Uitgevers snoeien steeds meer in zowel het boekenaanbod dat ze elk jaar op de markt brengen als in de oplage per titel. De uitgevers reageren daarmee op het woelige klimaat waarin het boekenvak zich bevindt. Bij onze noorderburen daalt de boekenomzet al sinds halfweg vorig jaar en uitgevers sturen hun beleidsplannen bij. Er zijn fusies en saneringen, en de uitgeefcatalogi worden dunner.
 
 
Nieuwe geboden


‘We horen al een tijdje dat uitgeverijen minder titels op de markt willen brengen', zegt Geert Van den Bossche, gedelegeerd bestuurder van de Vlaamse Uitgeversvereniging (VUV). ‘Soms denk ik wel eens dat de nervositeit overwaait uit Nederland. Daar kon het lange tijd niet op en wordt er nu volop gecijferd. Het aanvoelen is dat men er een beetje tot de realiteit is teruggebracht. Bij ons heeft men altijd in krappere omstandigheden moeten werken.'

Toch is het dalend aantal titels geen eenzijdig verhaal van Vlaanderen versus Nederland. Dat het Antwerpse Linkeroever Uitgevers drastisch in de activiteiten snoeide, gooide hoge ogen. Het gevolg van een herstructurering, maar ook bij andere uitgeverijen in Vlaanderen weerklinkt een strenger huisreglement met geboden als ‘scherpe keuzes', ‘kwaliteit voorop' en ‘meer zorg per titel'. Meer met minder, waar hadden we dat nog gehoord?


Zoeken naar boeken

Nochtans kunnen we in Vlaanderen nog niet spreken van een dalende boekenverkoop. Maar heel wat uitgeverijen willen daar niet op wachten. Meulenhoff Boekerij geldt zowat als de voorganger en knipte vorig jaar al drastisch. ‘We brachten 105 titels minder uit,' zegt Peter Van Den Bogaert, hoofd van de verkoop, ‘maar we draaiden één miljoen meer omzet. We kunnen ons budget over minder titels spreiden en zetten meer promotie in per titel. Er zijn ook meer boeken ingekocht via naverkoop.'

In ons land draaide Clavis datzelfde jaar zijn titels fors terug (zie tabel). Nu veert het aantal weer lichtjes op. ‘We willen ook niet té hard op de rem staan', zegt Philippe Werck. ‘We willen blijven zoeken naar de boeken die het wél goed doen.'

Meulenhoff Boekerij en Clavis zijn een pad ingeslagen dat intussen vele anderen volgen. ‘Het is de enige beweging die je kunt maken', zegt Katrien De Vreese, uitgeefster bij Davidsfonds, dat dit jaar 15 tot 20 procent minder titels publiceert. ‘Als de markt krimpt, houd je een goede basis over waarin je gelooft en waarin je meer tijd en energie steekt. Je probeert de omzet te behouden met minder boeken en ik denk niet dat dat slecht is. We maken met z'n allen veel boeken om het risico te spreiden, maar we mogen niet vergeten dat die geld kosten.'

Iedereen zet de tering naar de nering. Ook bij De Eenhoorn en Roularta Media Group wordt het aanbod teruggeschroefd. Soms hoort daar ook een andere focus bij. ‘Omdat we het aantal Nederlandstalige auteurs zien groeien, brengen we nu minder vertaalde literatuur', zegt uitgever Eric Visser van De Geus. Hij brengt een kwart minder titels uit.

A.W. Bruna laat zijn titels van jaar tot jaar licht zakken. ‘We kiezen scherper wat bij ons profiel past en wat echt kwaliteit is', zegt hoofd marketing Joska De Kruijf. Sinds begin dit jaar is A.W. Bruna gefuseerd met Arbeiderspers. Dat helpt ook een eind.


American dream

Voor kleinere uitgeverijen met een moeilijker aanbod is het minder eenvoudig om creatief uit de hoek te komen. Zo halveerde Uitgeverij P, gespecialiseerd in poëzie, kunst en geschiedenis, het aanbod van veertig boeken vorig jaar naar tweeëntwintig dit jaar. ‘Vooral de poëziemarkt is ingestort', zegt uitgever Leo Peeraer. ‘Het is een luxeproduct en dus minder interessant voor het publiek.' Het Poëziecentrum daarentegen houdt gelijke tred met tien bundels per jaar.

En het moet gezegd: niet alle uitgeverijen snoeien in het aanbod. Bij Prometheus klinkt het dat ‘een beschaafde maatschappij behoefte heeft aan goedgevulde boekenrekken'. Ook Uitgeverij Vrijdag, Podium, Lemniscaat en Borgerhoff & Lamberigts zetten de koers gewoon verder.

André Van Halewyck, uitgever van Van Halewyck, is zelfs gezellig hoopvol. ‘Ik ben net een artikel aan het lezen in The New York Times waar men zegt dat het best goed gaat in het boekenvak. De Amerikanen lopen meestal een paar jaar voor op ons, dus dat lijkt me goed nieuws.'







Geen opmerkingen:

Een reactie posten