2 feb 2013

Annelies Verbeke - Veronderstellingen

 
Bij de keuze van een boek van een auteur met wiens eerder werk ik nog niet in contact ben gekomen laat ik me dikwijls leiden door de tekst op de achterflap. Dat Veronderstellingen de geestelijke gezondheid ernstige schade kunnen toebrengen wist ik reeds doch er 15 korte verhalen over schrijven wekte mijn belangstelling. Ik heb het me geen minuut beklaagd en alle verhalen hebben zowel iets tragisch als komisch. Dit maakt dit boek zo boeiend, zeker als de hoofdpersonages van een verhaal in een ander verhaal als randfiguur opnieuw opduiken zodat je als lezer de conclusie die je over een personage had getrokken moet bijstellen. Op deze manier confronteert de auteur de lezer met hoe gemakkelijk we ons door veronderstellingen laten leiden en voorbarige conclusies trekken. Kunnen we wel een objectief en eerlijk oordeel over een ander persoon vellen ? Wie heeft het al niet meegemaakt dat hij door één of andere bijkomstigheid bevooroordeeld was en vervolgens bij nader inzien en kennismaking tot de conclusie kwam dat zij/hij er volledig naast zat !      
 
Het openingsverhaal "Hier waak ik" zet onmiddellijk de toon. De niet bij naam genoemde verteller richt zich tot de Vader (God) om zich te beklagen dat hij na zijn dood als een schnauzer (hond) is gereïncarneerd. Hij is radeloos en begrijpt niet waarom God hem in deze stompzinnige gedaante naar de aarde heeft gestuurd. Is het een grap, een experiment ? Hij vraagt zich zelfs af of God wel bestaat, of hij niet een afgeleide is van zijn op hol geslagen fantasie.  Hij wacht op een  teken van God zodat hij Hem weer in zijn hart voelt en weet waarom hij een schnauzer is.
 
Deze hond duikt opnieuw op in het verhaal "Hond zonder naam"  waarin hij met zijn baasje Samba gaat wandelen en bij het oversteken van de snelweg door een voertuig overreden wordt.  
 
"De vrouw met de baard" gaat over een vrouw die geconfronteerd wordt met hardnekkige baardgroei, een relatie aangaat die op de klippen loopt omdat haar vriend geen aandacht besteedt aan haar baard. Uiteindelijk beseft zij dat een gave een afwijking is en een afwijking ook een gave. Zij laat haar veronderstelling dat anderen haar vreemd bekijken los en haar baard, die bleef !    
 
In "Kerst" doet Verbeke ons geloven dat bejaarden (personage Gusta) opgenomen in verzorgingstehuizen zich steeds eenzaam voelen. De overdreven zorg die de 17-jarige Nicolette voor Gusta aan de dag legt werkt averechts op de lezer die niet liever wil dat Nicolette haar met rust laat doch die op het einde van het verhaal toch weer opnieuw met de veronderstelling/het uitgangspunt dat bejaarden in verzorgingstehuizen nu eenmaal eenzaam zijn wordt geconfronteerd.
 
Verbeke zet ons steeds op het verkeerde been, doet ons nadenken tot welke verregaande gevolgen veronderstellingen kunnen leiden. Iedereen leidt aan veronderstellingen en de kunst is vooreerst deze veronderstellingen te (h)erkennen om er vervolgens proberen aan te ontsnappen.    
 
              

Geen opmerkingen:

Een reactie posten