14 dec 2012

Howard Jacobson - Het uur van de dieren

Howard Jacobson won met zijn vorige roman De Finklerkwestie de Man Booker Prize in 2010. De jury loofde hem voor zijn ingenieus grappige, droevige en subtiele schrijfstijl. Een stijl die ook zijn huidige roman Het uur van de dieren kenmerkt. Maar er is ook plaats voor kritiek. De klassieke romanschrijver wordt verdrukt door de nieuwe media. Iedereen denkt schrijver te zijn en niemand wil nog echt lezen. Wie zich niet profileert via twitter of facebook is al op voorhand verloren. Het internet zorgt ervoor dat iedereen een mening heeft, vaak voor ze het boek hebben gelezen, als ze het überhaupt nog willen lezen. Om maar te schetsen dat het schrijver en hoofd-personage Guy Ableman niet voor de wind gaat.

Zij afkalvende succes als schrijver laat zijn sporen na. Zo pleegt zijn uitgever zelfmoord en sluit zijn favoriete bibliotheek een week nadat hij er een lovend artikel over schreef. Vrouwen vinden zijn boeken dan weer vrouwonvriendelijk en uitgevers zien hem niet graag komen in een tijd dat kookboeken en verhalen over vampieren en de Tudors hoogtij vieren. Niet dat hij grote ideeën heeft voor een nieuwe roman. Een vervolg op zijn debuutroman over apen met vuurrode penissen of het verhaal van een schrijver die op zoek is naar een onderwerp voor zijn nieuwe roman. Zo diep is hij al gezonken.

Dus waarom niet volledig ten onder gaan, denkt Guy Ableman als hij het plan opvat om zijn schoonmoeder te verleiden en dit ook als premisse voor zijn roman te gebruiken. Zijn schoonmoeder Poppy ziet Guy Ableman als de (nog) betere versie van zijn vrouw. Hij leerde beiden kennen toen hij de kledingzaak van zijn moeder runde. Zijn vrouw Vanessa viel voor hem toen hij als schrijver gepubliceerd werd, maar toen waren ze al twee jaar getrouwd. Zelf heeft ze ook schrijversambities, maar ze geraakt nooit verder dan de eerste bladzijde.

De tanende roem zorgt voor een sarcastische verhouding tussen Guy en Vanessa. Het respect van Vanessa is evenredig gedaald met zijn aanzien. Geen van beiden blijft de ander trouw, of zo denk Guy toch, maar ze blijven wel samen. En ook de schoonmoeder, Poppy, blijft nog lang in de buurt rondhangen, wat Guy interpreteert als welwillendheid van haar kant.

Guy Ableman zal zijn eigen leven verwerken in een roman die absoluut niet autobiografisch wil zijn. Door de personages te veranderen, verander je immers het verhaal. Het duurt lang voor hij een geschikt hoofdpersonage vindt, tot hij zijn broer de hoofdrol toebedeelt; de biseksuele dandy van de familie die bluft dat hij met zowel Vanessa als Poppy het bed heeft gedeeld en een hersentumor heeft.

De verhoudingen veranderen echter dramatisch als Vanessa zich ertoe zet haar eindeloos project te finaliseren. Haar boek wordt zelfs verfilmd door een van haar aanbidders die ze op hun tocht door Australië leerde kennen. Na haar succes blijft Guy verweesd achter, als Vanessa besluit naar Australië te verhuizen om haar carrière verder te zetten. Tot overmaat van ramp begint Poppy een relatie met zijn uitgever. Alleen achtergelaten zal Guy Ableman zich opnieuw moeten uitvinden om te overleven.

Het uur van de dieren staat vol cynische humor en is doorspekt met citaten en anekdotes van gerenommeerd schrijvers. De roman schetst een onthutsend negatief beeld over de hedendaagse literatuur met harde en bijtende kritiek op de uitgeverswereld. Het is echter vooral een zeer aangenaam boek om te lezen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten