27 nov 2012

Boeken van mijn vrouw : Jan Guillou - Bruggenbouwers


Bruggenbouwers (Zweeds: Brobyggarna) is een epische roman uit 2011 van de Zweedse schrijver Jan Guillou. De Nederlandse vertaling door Bart Kraamer is van 2012. Het is het eerste deel in de serie De grote eeuw, aangekondigd onder de noemer drie broers, twee oorlogen, één eeuw. Bruggenbouwers speelt zich af in Noorwegen, Duitsland en Duits-Oost-Afrika in de periode tussen 1883 en 1919, de nadagen van de Eerste Wereldoorlog.

Drie Noorse broers Lauritzen, vaderloos geworden doordat hun vader als visser op zee bleef, krijgen de kans in Dresden een ingenieursopleiding te volgen. Het is de bedoeling dat zij nadien de Noorse spoorwegen gaan bouwen. Bij hun afstuderen in 1901 lopen hun wegen uiteen. Sverre verdwijnt met een homo-vriend naar Londen en hij komt verder in dit verhaal niet meer voor. Oskar moet vaststellen dat zijn geliefde een bedriegster is en verdwijnt naar Afrika, waar hij gaat bouwen aan de spoorlijn van Dar es Salaam naar het westelijke binnenland, tot Kigoma aan het Tanganyikameer.

Lauritz heeft zijn hart verpand aan een jonge Duitse vrouw, van hoge adel maar met erg liberale opvattingen. Desondanks vervult hij zijn morele plicht en keert hij voor jaren naar huis terug om te gaan werken aan de spoorlijn van Kristiania naar Bergen, de Bergensbanen over de Hardangervidda. De lezer volgt afwisselend Lauritz in Noorwegen en Oskar in Afrika. Ondanks vele tegenkantingen zijn zij beiden uiteindelijk bijzonder succesvol in hun werk, in de liefde, en in zaken. De Eerste Wereldoorlog gooit roet in het eten.

Door de blik van Oscar en Lauritz kiest de auteur onomwonden voor Duitsland. In Amerika komen onnoemelijk veel (Chinese) arbeiders om bij de bouw van de spoorwegen. In Brits-Indië gebeurt hetzelfde en het Britse leger behandelt zijn Indische soldaten als kanonnenvoer. Het ergste is wat er in Congo gebeurt : (citaat) "De Belgen waren echt het schuim van de aarde, het lafste, wreedste en gemeenste volk dat God had geschapen. En Leopold II was de weerzinwekkendste en met bloed bezoedeldste koning die ooit op een Europese troon had gezeten. Zo'n leider zou, zowel in het verleden als in de toekomst, ondenkbaar zijn in Duitsland." (Met deze passage wordt wellicht al vooruitgeblikt in die zin dat dat nog wel zal veranderen).

Tijdens de oorlog zijn de Belgen vanuit Congo Duits-Oost-Afrika binnengedrongen en hebben daar het sympathieke volk van de Barundi volledig uitgemoord, een Burundese (?) matriarchale stam, waar Oscar zijn grote liefde gevonden had. (Alhoewel het verhaal zelf fictie is, speelt het zich af in de echte wereld en komen de Amerikaanse, Engelse en Belgische wandaden over als reëel).

Het verhaal eindigt wanneer Oscar en Lauritz elkaar na 18 jaar weerzien in Berlijn. De regering is naar Weimar gevlucht; Karl Liebknecht en Rosa Luxemburg zijn daar zonder proces geëxecuteerd; maar Oscar wordt als oorlogsheld gevierd omdat zij de hele oorlog in Oost-Afrika hadden standgehouden tegen een geallieerde overmacht. (bron wikipedia.org)

23 nov 2012

Karen Russell - Het astronomische logboek voor zomermisdaden

Na eerder dit jaar geweldig genoten te hebben van Swamplandia! wilde ik wel eens weten wat Karen Russell nog zoal had geschreven. Dat was echter een korte zoektocht, daar dit haar romandebuut was. Wel heeft ze vroeger verschillende kortverhalen geschreven die zijn gebundeld in Het astronomische logboek voor zomermisdaden. Met zo'n titel verwacht je niet alledaagse verhalen en dat is het minste wat je kan zeggen. Het eerste verhaal, Ava onder water, voelt meteen vertrouwd aan, omdat het dezelfde wereld en dezelfde personages behandelt die in haar latere roman aan bod komen. Het verhaal zelf brengt niets nieuws en zal een voorloper zijn geweest voor de roman. Maar er zijn nog negen verhalen over ...

Ik zou dit bundel van Karen Russell kunnen omschrijven als sprookjes met een zwart randje. Alle verhalen hebben kinderen als protagonisten, wat zeker niet wil zeggen dat de verhalen voor deze doelgroep bedoeld zijn. Russell ontleent hier de rijke fantasiewereld die ze nodig heeft om haar fantastische verhalen te vertellen. Het zwarte randje duidt op haar voorliefde voor het mystieke en de dood.

Ze hecht ook veel belang aan de omgeving (het water, de sterren) die mee de sfeer bepaalt. In elk verhaal neemt ze de lezer mee naar een voor hem onvoorstelbare wereld. Toch slaagt ze er wonderwel in om ons in twintig à dertig pagina's vertrouwd te maken met zowel de kleurrijke personages als de aparte leefwereld waarin ze zich bevinden. Sommige verhalen kennen een mooi afgerond slot, anderen hebben echter een open einde.

Karen Russell heeft met deze tien verhalen een eigen wereld geschapen die je als een eiland zou kunnen omschrijven. Ergens aan een schiereiland ligt Swamplandia! in de moerassen. Op het vasteland vinden we toeristische attracties als de schelpenstad en het kunstsneeuwpaleis en in de omringende bossen wordt elk jaar een slaapkamp georganiseerd. Ook het bekende Bowl-a-bed hotel komt vaak terug. Het is immers een eindig wereldje. We ontmoeten kleurrijke personages als wolfmeisjes, lady yeti, de minotaurus en de jongen die het verleden kan voorspellen. De verhalen doen ook aan kruisbestuiving waardoor bepaalde personages of hun familie ook opduiken in een ander verhaal.

Het astronomische logboek voor zomermisdaden bewandelt de zeer fijne lijn tussen realiteit en fantasie waarbij verhalen zowel fascinerend als aandoenlijk zijn. Dit biedt veel ruimte voor diepmenselijke emotie en genegenheid, maar ook diepe treurnis. Zelden heeft een auteur me zo diep kunnen raken. Karen Russell is stilistisch innovatief en heeft de gave om de lezer mee te zuigen in haar verhalen.

21 nov 2012

Herbeleef Karl Ove Knausgård in Vooruit Gent

Dinsdagavond 6 november was de Noorse bestsellerauteur Karl Ove Knausgård te gast in Vooruit Gent voor een gesprek met Anna Luyten.
 
De volledige zaal was exclusief gereserveerd voor klanten van Standaard Boekhandel.
 
Vooruit legde de hele avond vast op film. Hieronder kan je die integraal herbekijken.

 
http://www2.standaardboekhandel.be/nl/inhoud/herbeleef-karl-ove-knausgard-vooruit-gent

19 nov 2012

Evie Wyld - Na het vuur, een ademloze stilte



 
                                    

 
Bij de keuze van deze roman heb ik me toch laten verleiden door de prachtige omslagillustratie waarvan je enkel te weten komt dat ze afkomstig is uit de collectie van de Bridgeman Art Library. Evie Wyld stond in 2010 op de shortlist van de Orange New Writers Prize en op die van de 2011 IMPAC award. Dit is de debuutroman van deze Australische schrijfster.



                                   
                                                    
                                              
Bij de aanvang maken we kennis met Frank Collard die nadat zijn relatie op de klippen is gelopen verhuist naar het huisje van zijn grootouders aan de oostkust van Australië, het huisje waar zijn grootouders tot hun nooit opgeloste verdwijning hebben gewoond en waar hij goede herinneringen aan overhoudt omdat hij er tijdens zijn jeugd leuke vakanties met zijn ouders doorbracht. Hij bouwt er een nieuw leven op en sluit vriendschap met de 7-jarige Sal, dochter van de buren. Desondanks de nieuwe locatie blijft zijn verleden hem achtervolgen; hij blijft tobben over zijn stukgelopen relatie en zijn moeilijke verhouding met zijn vader Leon die hij na de dood van zijn moeder Amy niet meer heeft gezien. Hij besluit uiteindelijk op zoek te gaan naar zijn vader in Sydney en zonder elkaar te ontmoeten achterhaalt hij vanwege Lucy, de vriendin van zijn vader, dat hij als zeer gelovige bijbels verkoopt. Hij gaat een ontmoeting uit de weg en keert huiswaarts.
 
De hoofdstukken over Frank wisselen elkaar af met die over Leon's jeugd en zijn ouders. Leon's vader voelt zich geroepen om zich als vrijwilliger aan te melden om in Korea te gaan vechten, wordt er krijgsgevangen genomen doch overleeft het, keert terug doch wordt nooit meer de oude en verdwijnt op een dag. Leon's moeder gaat op zoek naar hem, vindt hem en besluit hem te vervoegen en laat Leon enkel via ansichtkaarten summier nieuws. Leon die al eerder de brui aan zijn studies heeft gegeven en geregeld bijspringt in de bakkerij van zijn ouders probeert tijdens de afwezigheid van zijn ouders de bakkerij draaiende te houden tot het ogenblik dat hij opgeroepen wordt voor de oorlog in Vietnam. Zijn verblijf onder de wapens en de gebeurtenissen in de jungle legt hij op foto vast en bewaart hij na zijn terugkeer in een album.         
 
Het verhaal leest als een hogesnelheidstrein waarvan je hoopt dat hij niet stopt tot je het boek uitgelezen hebt. Echter blijf je als lezer met veel vragen achter. Wat is de reden dat de relatie tussen Frank en zijn vader zo slecht is ? Waarom is Frank's huwelijk op de klippen gelopen ? Of het is het opzet van deze hiaten om ons in het ongewisse te laten. 3 mannen die met hun onverwerkt verleden leven, er proberen mee om te gaan doch pijnlijk de dagelijkse gevolgen ervan ondergaan. Een verhaal over vaders en zonen, hun onderhuidse strijd en de geheimen die ze voor elkaar verzwijgen.     
 
Dit verklaart ook de toepasselijke titel (After the fire, a still small voice) afkomstig uit het bijbelboek 1 Koningen hoofdstuk 19:12 :
 
"Na de aardbeving was er vuur, maar de HEER bevond zich niet in dat vuur. Na het vuur klonk het gefluister van een zachte bries."
         
Lees een interview met Evie Wyld in het tijdschrift Granta :
 

17 nov 2012

Justin Torres - Wij, de wilden


Wij, de wilden is het debuut van de Amerikaanse schrijver Justin Torres.  De roman valt uiteen in korte fragmenten of anekdotes, steeds verteld door de jongste van drie kinderen van een gezin en volledig vanuit de soms naïeve, maar altijd eerlijke leefwereld van de drie broers. De moeder is op haar veertiende reeds bevallen van haar eerste kind en kort nadien volgden nummer twee en drie. Ze houdt van haar kinderen, maar vaak is ze doodop en moedeloos. Vader is uitbundig en autoritair en als de jongens het te bont maken, krijgen ze van de riem. Ook zijn vrouw deelt meer dan eens in de klappen. Plots laat hij zijn gezin in de steek omdat hij een andere vrouw heeft leren kennen, maar uiteindelijk komt hij terug en begint de evenwichtsoefening gewoon terug opnieuw.

De drie broers hangen hecht aan elkaar door het kleine leeftijdsverschil, nl. 7,9 en 10 jaar. Vaak vormen ze één blok om hun gezin te beschermen en samen te houden. Uit de mond van de kleinste klinken de zorgen waarmee het gezin wordt geconfron-teerd groots en klein tegelijk, maar ook hoopvol. Op dezelfde aandoenlijke wijze worden kleine voorvallen (wagen valt in panne) opgeblazen en grote veranderingen (vader verliest zijn job) ingeperkt. Alles zit in deze kinderwereld op hetzelfde niveau.

De laatste hoofdstukken voeren de lezer naar het moment dat de drie broers volwassen zijn en de gevolgen van hun manke opvoeding duidelijk worden. Het bondgenootschap tussen de drie broers brokkelt af en de jongste, die door zijn ouders als veelbelovend wordt aanzien, wordt hiervan het slachtoffer.
 
Justin Torres heeft er gelukkig niet voor gekozen het verhaal neer te schrijven in kleutergebrabbel. De roman is in normale bewoordingen geschreven, maar de verwondering van een kind schijnt er wel in door. De roman is onderverdeeld in luchtige passages die de soms schrijnende toestanden prima sublimeren. Een apart concept dat wonderwel uitpakt. Het leesgenot spat van iedere pagina. De auteur verwerkt ook op vernuftige wijze zijn Puerto Ricaanse roots. Wij, de wilden is een knap debuut. Ik ben benieuwd of hij met een volgende roman even origineel uit de hoek kan komen. 

Herman Koch genomineerd voor Britse National Book Award

Herman Koch is met zijn roman 'Het diner' genomineerd voor de National Book Award 2012 in de categorie International Author Of The Year. Andere genomineerden zijn onder anderen Laurent Binet en Eowyn Ivey.

Vorige winnaars in deze categorie waren Jennifer Egan (2011) en Jonathan Franzen (2010). De winnaar van dit jaar wordt op 4 december bekendgemaakt tijdens een gala in Londen.

Van de Engelse vertaling van 'Het diner' zijn inmiddels al meer dan 40.000 exemplaren verkocht. De Amerikaanse vertaling, waarvan de rechten voor een recordbedrag verkocht werden, zal begin 2013 verschijnen. (bron : demorgen.be)

Eerder raakte al bekend dat Het Diner verfilmd zal worden door scenarioschrijver en regisseur Menno Meyjes. De Nederlander werkte de afgelopen decennia vooral in Hollywood, waar hij voor regisseur Steven Spielberg bekende films als The Color Purple en Indiana Jones and the Last Crusade schreef.

Amerikaanse National Book Award voor Louise Erdrich


Louise Erdrich stond met haar jongste en veertiende roman ‘The Round House’ tegenover onder andere ‘Zo raak je haar kwijt’ van Junot Díaz en ‘Een hologram voor de koning’ van Dave Eggers, romans van bekendere auteurs die doorgaans meer media-aandacht genereren en een breder publiek bereiken.

Niettemin is het Erdrich die de prijs voor beste fictie naar huis neemt voor haar aangrijpend verhaal over het onrecht tegen vrouwen in indianenreservaten. ‘The Round House’ speelt zich af in Yoknapatawpha, een fictief reservaat in Noord-Dakota, waar ook eerdere romans van haar zich afspeelden.

Een indiaanse werd aan de grens van het reservaat verkracht door een blanke man die maar niet berecht geraakt door de onduidelijkheid omtrent de juridische bevoegdheid in dat gebied. Er heerst een gevoel van straffeloosheid en gebrek aan gerechtigheid. De zoon van het slachtoffer besluit daarom het recht in eigen handen te nemen.

Erdrich maakte bij de prijsuitreiking een statement door haar bedankwoordje aan te vatten in het Ojibwe, het indiaans van haar voorouders, en daarna pas naar het Engels over te schakelen. Ze droeg de prijs op aan de volharding en de waardigheid van indiaanse vrouwen en bedankte de jury voor het duwtje in de rug: “Dit is een boek over een enorm onrechtvaardige situatie die nog steeds aan de gang is in reservaten. Bedankt om het een breder publiek te geven.” (bron : knack.be)

14 nov 2012

Roderik Six - Vloed


Vloed is de debuutroman van de Vlaamse auteur Roderik Six, schrijver en literair recensent bij Cutting Edge en Focus Knack. In 2012 was Six jurylid voor De Gouden Boekenuil. Vloed werd onderscheiden met een premie van de Prijs Letterkunde van de Provincie West-Vlaanderen en won De Bronzen Uil voor de beste Nederlands-talige debuutroman van 2012. Het betreft een apocalyptisch verhaal dat bij eerste lezing wat doet denken aan Douglas Coupland met nihilistische personages die uit een roman van Bret Easton Ellis lijken gewandeld. Six schrijft vlot en driftig, een stijl die bij deze roman goed past door zijn focus op de jongerencultuur met hun cultuurpessimisme en algemeen relativisme. Het verhaal kan me echter minder bekoren.

Vier jongeren kijken vanop het dak van een jongerenpension neer op de zondvloed die het stadje Torres in zijn macht heeft. Sinds de dijken het hebben begeven, na onophoudelijke regenval, zijn alle andere bewoners gevlucht of gestorven. Kennelijk onbewogen zet het viertal hun dagelijkse routine, die bestaat uit sex, alcohol en het roken van de nieuwe synthetische drug Ultra, verder.

Ultra speelt een belangrijke rol in het leven van de jongeren. Veelvuldig roken laat hen immers toe te 'splitsen', zodat ze een achterkamer in hun brein kunnen betreden, een parallel universum als het ware. Deze wakkere droomstaat verlamt de jongeren in hun dagelijkse bezigheden, zodat ze maar wat aanmodderen. Er is geen sprake van diepe emoties of sterke overtuigingen. Wanneer de leider van het viertal sterft, blijft de rest verdwaasd achter. De voedselvoorraad begint te slinken, zodat ze zich voor het eerst naar buiten moeten wagen. De stad dreigt langzaam te vergaan door het onophoudelijke regenen. Het besef groeit dat ze Torres moeten verlaten of samen met de stad ten onder zullen gaan.

Het uitgangspunt van de roman klinkt veelbelovend, maar het veelvuldig gebruik van Ultra werkt soms ook verlammend op de lezer. Sommige hoofdstukken zitten knap in elkaar; andere komen wat verwarrend over doordat je plots in twee tijdsintervallen zit te lezen. Ondanks de onderlinge intriges, blijven de meeste personages zielloos en bieden ze weinig ruimte voor reflectie. Vloed bevat de nodige spitsvondigheden, toch blijf ik met een gevoel zitten dat er meer had ingezeten.

13 nov 2012

Philip Roth stopt met schrijven

De Amerikaanse schrijver Philip Roth stopt met schrijven. Dat heeft hij gezegd in een gesprek met het Franse magazine Les Inrocks. Roth is een van de meest prominente Amerikaanse auteurs. Hij schreef onder meer American pastoral en Portnoy's complaint. Na meer dan twintig romans vindt hij dat het goed is geweest. Hij kwam tot die conclusie nadat hij zijn hele oeuvre was gaan herlezen in omgekeerde volgorde. ‘Genoeg is genoeg! Ik voel niet meer die fanatieke behoefte om wat ik heb beleefd neer te schrijven'. Het laatste boek van Philip Roth is Nemesis uit 2010. Vorig jaar kreeg hij nog de Man Booker-oeuvreprijs voor zijn hele carrière. (bron : standaard.be)

12 nov 2012

Ian McEwan - On Chesil Beach - De Tijd

Tanya Zabarylo en Michael Vergauwen leerden elkaar vorig seizoen kennen tijdens de repetities van de productie nRus. Hun artistieke coup de foudre leidde in januari 2012 tot een bijzonder gesmaakte interventie tijdens de 24uur van het podium. In Monty brachten zij een geanimeerde vertelling van twee hoofdstukken van Het verdriet van België van Hugo Claus, waar het publiek van smulde.
 
Op dit elan werkt het nieuwe duo verder. Op avondvullende soirées, op de grens van literatuur en theater, maken tanya en vergauwen spektakel van de beste boeken van de wereldliteratuur en ver daarbuiten.
 
tanya en vergauwen is een reeks van voorstellingen, waarbij telkens een andere roman op een geanimeerde, theatrale manier wordt verteld. Met een grote verbeelding en een handvol handelingen tovert het tweetal op een paar vierkante meter een hele wereld. Met humor en op tijd en stond met gepaste somberheid.
 
Deze zomer bivakkeerde het literair komisch duo tanya en vergauwen in de Zomerbibliotheek van Comp. Marius tijdens de Zomer van Antwerpen
 
 
 
16u00 De Engelse Patiënt van Michael Ondaatje
Na het boek en de film nu eindelijk ook op de plankenvloer van de tanya-en-vergauwen-tent

17u30 Proeven van Liefde van Alain De Botton
"Voor al wie de liefde niet begrijpt. Voor iedereen dus" (De Morgen)

20u00 Aan Chesil Beach van Ian Mc Ewan
“Ze waren jong, welopgevoed en allebei nog maagd op de avond voor hun huwelijksnacht...”

21u30 De jacht op een voetbal van Jef Nys
oftewel een dessertje op een bedje van jeugdsentiment




8 nov 2012

Te ontdekken : Naar de stad


Op de boekenbeurs viel me deze kaft met zijn bonte kleurenschakering van metrolijnen meteen op. Naar de stad is een mooie collectie kort-verhalen van gekende en te ontdekken schrijvers.
 
De stad heeft een enorme aantrekkingskracht. Al eeuwen trekken mensen in groten getale weg van het platteland. Deze ontwikkeling gaat nu zo snel dat over twintig jaar tweederde van de wereld-bevolking in stedelijke gebieden woont. Veel hedendaagse schrijvers hebben een fascinatie voor steden en metropolen. Steden geven (soms valse) hoop, het zijn broedplaatsen, smeltkroezen, schuilplekken, strohalmen of draaikolken. In het korte verhaal duikt de stad op als decor, als personage, als thema of als tegenstrever.
 
Voor deze bloemlezing selecteerden Sanneke van Hassel en Annelies Verbeke (recent) werk van onder anderen Alaa Al Aswani, Haruki Murakami, Lydia Davis, Petina Gappah, Judith Hermann, Roberto Bolano, Jhumpa Lahiri, Etgar Keret, Alice Munro, Chimamanda Ngozi Adichie, Javier Marias, Asef Soltan en Tobias Wolff. In ruim dertig verhalen maakt de lezer niet alleen kennis met het genre van het korte verhaal maar ook met een groot aantal wereldsteden.
 

7 nov 2012

Karl Ove Knausgard - Liefde


Deel twee van de gigantische autobiografie van Knausgård, dit keer over de onmogelijke combinatie relatie-gezin-schrijven. Een harde, eerlijke, meedogenloze, maar ook menselijke analyse.


Egodocument van 3500 bladzijden

"Ik ga iets ondernemen dat nog nooit eerder is gedaan en dat, als het eenmaal is uitgevoerd, niet zal worden nagevolgd. Ik wil aan mijn medemensen een mens laten zien zoals hij werkelijk is en die mens, dat ben ik zelf.’" Dat zijn de beroemde openingsregels van de 'Bekentenissen' van de beroemde Franse filosoof Jean Jacques Rousseau (1712-1778). Dat boek is wel eens de eerste moderne autobiografie genoemd. In die tijd was het nog maar zelden gezien dat een mens zijn ziel zo blootlegde, maar sindsdien heeft het ‘egodocument’ een grote vlucht genomen.
Zelden heeft iemand zijn leven zo uitputtend gedocumenteerd als de Noorse schrijver Karl Ove Knausgård (°1968). Hij schreef een autobiografie die zes delen omvat en ruim 3.500 bladzijden beslaat. De overkoepelende titel voor zijn megalomane project luidt in het Noors ‘Min Kamp’ (Mijn strijd) en verwijst onverholen naar de meest controversiële autobiografie die ooit werd gepubliceerd, het boek dat Adolf Hitler in 1924 in de gevangenis schreef en waarin hij ondermeer zijn antisemitische ideeën verklaart. En niet alleen de titel veroorzaakte de nodige controverse.
 

Weinig spectaculair


Knausgård had twee goed ontvangen romans geschreven, waarvan 'Engelen vallen langzaam' ook in het Nederlands is vertaald, toen hij tussen 2009 en 2011 in sneltreinvaart de zes delen van zijn autobiografie publiceerde.
De boeken werden in Noorwegen een enorm succes maar veroorzaakten ook de nodige ophef omdat Knausgård zo genadeloos over zichzelf, zijn gezin, familie en vrienden schreef dat sommigen met een proces dreigden of hem niet meer wilden zien. In het eerste deel 'Vader', dat vorig jaar werd vertaald, stonden zijn jeugd en vooral de problematische relatie met zijn alcoholische vader centraal. Het tweede onlangs verschenen deel 'Liefde', goed voor ruim 600 bladzijden, draait vooral rond zijn gezin.
Het verhaal dat Knausgård in Liefde vertelt oogt weinig spectaculair en is verdacht voorspelbaar. Zijn relatie met Tonje, met wie hij acht jaar samen was, loopt op de klippen. Hij vereenzaamt maar ontmoet uiteindelijk Linda. Ze krijgen kinderen en hij wil het als schrijver te maken terwijl hij een goede echtgenoot en een vader probeert te zijn.
 

Temperament


                                                       
 
 
Alle menselijke emoties die bij scheidingen, nieuwe liefdes en de vaderrol horen, worden door Knausgård minutieus gedissecteerd. Dat doet hij niet chronologisch maar eerder associatief. Hij haalt tientallen scènes aan met vrouw, vrienden en kinderen die hij ogenschijnlijk zonder enig onderscheid vertelt. Regelmatig mijmert hij in meer essayistische fragmenten wat het is om partner, vader, zoon, vriend, schrijver, kortom mens te zijn.
Wanneer je 'Liefde' leest komen constant de beroemde regels uit Elsschots gedicht 'Het Huwelijk' voor ogen: "Maar tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren". Het is die discrepantie tussen droom en daad die het boek zijn sterke zeggingskracht geeft.
 

Huiselijk gedoe


De openingsscène van 'Liefde' is veelbetekend. Het gezin Knausgård, vader, moeder en drie kinderen zijn op een feestje maar echt vlot loopt het niet. De kinderen zijn hangerig en doen niet echt wat de ouders willen. De ouders zijn moe en zijn het beu om hun kinderen steeds weer tot de orde te roepen. En dus geven ze toe of kijken ze zelfs weg wanneer een van de kinderen niet wil opeten wat het eerst wel gevraagd had.
Uiterst herkenbaar voor elke ouder is de eerlijke manier waarop Knausgård over de kleine huiselijke conflicten en dilemma’s schrijft. Zo analyseert hij het karakter van een van zijn kinderen: "Ze was vreselijk melodramatisch en wist het hele gezin haar wil op te leggen met haar temperament, ze voerde grootse, gecompliceerde drama’s uit met haar speelgoed." Knausgård schrijft hier over zijn dochter die nog in de crèche zit en daar af en toe behoorlijk stennis veroorzaakt zodat de ouders zich enigszins angstig afvragen of er met hun kind een probleem is.
Ook zichzelf spaart hij niet. Na de scheiding van zijn eerste vrouw mijmert hij dat hij alleen maar een fatsoenlijk mens wilde zijn. "Maar dat was ik niet. Ik was iemand die er tussenuit kneep en ik had vreselijke dingen gedaan."
 

Worstelen


Er zijn tientallen hand- werk-, en zelfhulpboeken geschreven over de complexe relatie tussen ouders onderling, hoe de relatie met de kinderen zou moeten zijn of wat we moeten doen als een kind een bepaalde ‘problematiek’ heeft, zoals ADHD. Knausgård toont ons de realiteit die tegelijk een spiegel is. Dat is de sterkte van zijn autobiografie. Allemaal willen wij goede partners en liefdevolle ouders zijn. Tegelijk worstelen we ook met verwachtingen van familie en vrienden, de carrière, de onverwachte mee- en tegenvallers die het leven voor elk van ons in petto heeft. Het rare is dat we allemaal zo goed weten hoe het zou moeten, maar dat we er zelden in slagen om het juiste te doen en vooral, dat consequent vol te houden.
Het woord dat Liefde het best omschrijft is ‘genadeloos’. Zonder iets achter te houden spreekt Knausgård zijn gevoelens uit. Hardop vraagt hij zich af of hij wel aan kinderen had moeten beginnen, of die zijn leven niet beknotten in plaats van verrijken, of hij zijn literaire ambities wel kan waarmaken wanneer hij voor de zoveelste keer een luier moet verversen, een zere knie moet verzorgen of naar een kinderfeestje moet. En wanneer hij dan beslist om voor de literatuur te kiezen, duikt het onvermijdelijke schuldgevoel op en komt zijn relatie erg onder druk te staan.
 

Verbergen


Hoe hard en meedogenloos de autobiografie van Knausgård ook is, het is vooral een heel menselijk boek. Zelden is een schrijver eerlijker geweest in de analyse van zijn leven, zijn passies en obsessies, de absolute liefde voor vrouw en kinderen en de frustraties die zij hem kunnen geven. Elke menselijke emotie passeert de revue.
Het boek lijdt soms aan overdaad omdat elke scène tot in het kleinste detail uitgespit wordt. Je vraagt je af hoe Knausgård alles heeft kunnen onthouden. Niet alles is even relevant en soms dreigt de vermoeidheid bij zoveel eerlijkheid.
Er moeten nog vier delen verschijnen, goed voor ruim 2.500 bladzijden. Na de duizend eerste bladzijden van 'Vader' en 'Liefde' vraag je je af wat er nog kan volgen. Blijkbaar handelen de volgende delen vooral over zijn jeugd. In Noorwegen is het laatste deel al verschenen. De laatste regel daarvan luidt: "Ik ben blij dat ik niet langer een schrijver ben." In een interview zei Knausgård dat hij nog wel wat essays wil schrijven, maar dat hij zich de komende tijd vooral wil verbergen. Opvallend toch voor een man die zijn leven zo uitputtend heeft gedocumenteerd.

Bron : Cobra.be

John Vervoort


    Karl Ove Knausgard in Vooruit te Gent

                                     
     

    De Noorse successchrijver Karl Ove Knausgård is vanavond te gast in Vooruit in Gent, om zijn roman 'Liefde' voor te stellen. Na Noorwegen is hij hard op weg om ook Vlaanderen in te palmen. En hij schrijft geeneens thrillers.

    'Mijn kamp'

    Karl Ove Knausgård schreef zes romans onder de titel 'Mijn strijd', in het Noors 'Min Kamp', een controversiële titel die doet denken aan Hitlers  'Mein Kampf'. "De titel werkt op twee niveaus", zegt Knausgard aan Cobra.be: "Ik wou iets fantastisch mooi schrijven over het grote leven, maar tegelijk is mijn eigen leven en strijd heel gewoontjes". 

    Het is een ambitieus autobiografisch project, 3500 bladzijden lang, dat veel ophef veroorzaakte in Noorwegen, omdat Knausgård zijn eigen privéleven en dat van familie en vrienden prijsgaf. Desalniettemin, of net daardoor, was de reeks een groot succes in Noorwegen, er werden 450.000 exemplaren verkocht (op een bevolking van 5 miljoen zielen).

    De eerste twee delen zijn in het Nederlands vertaald: 'Vader', een harde afrekening met zijn vader, en 'Liefde', over zijn worsteling met schrijven en zijn eigen vaderschap.

    Knausgård was al op de Boekenbeurs in Antwerpen, in boekhandel De Groene Waterman, en vanavond wordt hij geïnterviewd in Vooruit in Gent, door Anna Luyten.

    Hij leest ook een fragment voor uit 'Liefde', in het Noors (de Nederlandse vertaling wordt geprojecteerd).

    Bron : Cobra.be

    Ian McEwan - Suikertand


    De allereerste recensies van Ian McEwan's nieuwe roman Suikertand waren niet mals. McEwan zou de pure roman vaarwel hebben gezegd en zich tot een spionagethriller hebben verlaagd. Dit waren duidelijk meningen van mensen die het boek niet (goed) hebben gelezen. Suikertand is immers een roman pur sang en een goede ook. De echte kenners hebben er dan ook hun waardering al over uitgesproken. Wel moet ik toegeven dat ik de eerste honderd bladzijden heb moeten doorwerken en ik betwijfelde of ik het einde wel zou halen. Daarna raakte ik echter gefascineerd door het verhaal en ging het lezen als vanzelf. De eerste hoofdstukken bleken echt wel nodig om het volledige verhaal in te kaderen.
    We volgen het verhaal van Serena Frome, een mooie dochter van een Anglicaanse bisschop. Door het falen van haar zus, zet Serena's moeder veel druk op haar om te slagen in het leven. En dat betekent niet afstuderen in Engels, maar wel in een mannenstudie als wiskunde. Met moeite slaat ze er zich doorheen en enkel de liefde voor de literatuur houdt haar overeind. Tijdens haar studie merkt ze ook dat ze niet ongevoelig is voor de aandacht van mannen. Haar eerste vriendje blijkt homo te zijn, maar met Tony Canning, leraar geschiedenis op de faculteit, denkt ze meer geluk te vinden. Ze kijkt op naar Tony als rolmodel en Tony wil haar bijschaven, zodat ze kan solliciteren voor een job bij de Britse geheime dienst (M15). Als Tony plots de relatie verbreekt, omdat zijn vrouw er is achtergekomen, voelt ze zich verraden. Toch gaat ze twee dagen nadien nog op sollicitatie.
     
    Ze wordt aangenomen, maar blijft met twijfels zitten. Is dit wat ze wou doen met haar leven? Het loon is ondermaats en ze krijgt een functie als junior assistant officer, de laagste die er is en in die tijd (eind jaren '60-begin jaren '70) waren er voor vrouwen nog niet veel promotiekansen. Uit een bizarre loyaliteit voor Canning schikt ze zich in haar lot. Ze raakt bevriend met Shirley met wie ze het stadsleven verkent en kent een lichte affaire met Max, die later bekent dat hij verloofd is. Als Serena verneemt dat Tony aan kanker is overleden en Max haar vertelt dat hij een dubbele rol zou hebben gespeeld bij M15 door informatie door te spelen aan de Russen, gaat ze zijn verraad in een nieuw daglicht stellen.

    3 nov 2012

    Boeken van mijn vrouw : Ramona Ausubel - Er is hier niemand behalve wij allemaal



    Roemenië, 1939. Voor een afgelegen joods dorpje komt de oorlog steeds dichterbij. Om het dreigende gevaar af te wenden, besluiten de dorpelingen alle banden met de ‘oude’ wereld te verbreken. Door de ogen van Lena, een jonge moeder, zien we hoe de dorpelingen hun lot in eigen hand nemen: ze vergeten de tijd en de geschiedenis, en sluiten hun dorp compleet van de buitenwereld af. Maar uiteindelijk haalt de realiteit hen in. Lena moet haar dorp ontvluchten. Wat moet zij opofferen om haar leven en dat van haar kinderen te redden, op weg naar een hoopvolle toekomst?


    Ramona Ausubel betovert de lezers met haar woorden maar brengt hen ook in verwarring. Er is hier niemand, behalve wij allemaal is een fabelachtige, bij vlagen hartverscheurende roman. (bron : meulenhoff.nl)

    1 nov 2012

    Alessandro Baricco - Mr Gwyn


    De hedendaagse Italiaanse literatuur heeft niet enkel Sandro Veronesi, er loopt nog een andere Sandro rond, nl. Alessandro Baricco. Sinds 1990 heeft deze een heel oeuvre bijeengeschreven waarvan Land van Glas en Zijde de bekendste romans zijn. Mijn eerste kennismaking betreft meteen zijn meest recente roman, Mr Gwyn die toevallig of niet over het leven van een schrijver gaat. Of toch weer niet? Jasper Gwyn is een gerenommeerde schrijver met drie romans op zijn conto en zijn columns in The Guardian. Op een dag bekruipt hem echter het gevoel dat hij niet langer schrijver wil zijn. Om uitdrukking aan zijn overtuiging te geven, laat hij zelfs een artikel in The Guardian publiceren. Boeken schrijven is een van de 52 dingen die hij nooit meer wil doen.

    Na een periode van opluchting begint er toch iets te knagen bij Jasper Gwyn. Hij besluit zijn schrijverschap een totaal nieuwe invulling te geven als kopiist. Het idee ontstaat bij hem na het bezoek aan een kunstgalerij, waar hij portretten ziet van alledaagse mensen in naakte, alledaagse poses. De portretten zijn niet mooi, maar wel eerlijk. Jasper wil geen portretten schilderen, maar schrijven.

    Zijn jarenlange vriend en uitgever Tom, die nog steeds hoopt dat Jasper terug gaat schrijven is niet bijster enthousiast. De portretten zijn immers strikt persoonlijk en niet voor publicitaire doeleinden. Met enige terughoudendheid stemt hij er mee in dat het Jasper Rececca, zijn persoonlijke assistente, als eerste portretteert. Wel met de belofte dat, als het op niets uitdraait, Jasper Gwyn terug zal beginnen met schrijven.

    Jasper heeft een duidelijk idee over de gewenste werkplek en het creëren van de juiste omstandigheden waarin hij zijn portretten zal schrijven. Rebecca zal zo'n 32 dagen, vier uur per dag, naakt aanwezig zijn in het atelier, terwijl Jasper haar gadeslaat. Na 32 dagen zullen de lampen, speciaal op maat gemaakt, één voor één uitdoven tot ze samen zijn overgeleverd aan de duisternis en de opdracht er op zit.