29 aug 2013

Gavin Extence - Het universum tegen Alex Woods

Het debuut van de Britse auteur Gavin Extence met de bijzondere titel Het universum tegen Alex Woods, mag letterlijk worden genomen, daar Alex als tienjarige op het hoofd werd getroffen door een meteoriet.

De roman start met een cliffhanger waarbij Alex als zeventienjarige tijdens zijn vlucht wordt tegengehouden door de douane van Dover met meer dan honderd gram marihuana en een urn met asresten in zijn bezit. Vanaf dan is de roman één grote flashback van momenten die het leven van deze tiener hebben gevormd en naar deze climax hebben geleid. Te beginnen bij het zeldzame voorval van de meteoriet, waardoor hij enkele weken wereldnieuws was, terwijl hijzelf die weken volledig van de wereld was.

Na een intensieve operatie wordt Alex' schedel weer opgelapt, maar voor de rest van zijn leven heeft hij een gat van twee weken in zijn geheugen. Na zijn periode in het ziekenhuis kan hij nog niet terug naar school. Alex wordt immers geplaagd door veelvuldige epileptische aanvallen, waarvoor hij medicatie moet nemen en onder toezicht moet blijven. Het duurt een hele poos voor hij zijn aanvallen kan afremmen en die tijd brengt hij al lezend door in de winkel van zijn moeder. Zijn vader kent Alex niet en zijn moeder Rowena wordt als een vreemde vrouw bestem-peld, zij is immers gespecialiseerd in het leggen van tarotkaarten en het voorspellen van de toekomst. Samen met hun kat Lucy vormen ze een klein, maar hecht gezin.

Terug op school wordt Alex om diverse redenen, die feilloos in deze roman worden uitgelegd, bestempeld als een weirdo. Hij probeert vooral niet te veel op te vallen, maar het lukt hem niet altijd om uit de greep te blijven van de pestkoppen. Op zijn vlucht leert hij bij stom toeval meneer Peterson kennen, een oude veteraan waarmee hij bevriend raakt. Isaac Peterson behandelt hem niet als een kind, maar scherpt juist zijn interesse aan voor muziek en literatuur, meer in het bijzonder voor het werk van Kurt Vonnegut.

Met de jaren leert Alex zijn epileptische aanvallen onder controle te krijgen en kan hij ze zelfs min of meer voorkomen. Op school gaat het ook beter sinds hij voor zichzelf is opgekomen en het gezin heeft ondertussen uitbreiding gekregen in de vorm van Ellie, een opstandige puber van zestien die van huis weg is en een baantje heeft in de winkel van Rowena. Na precies vijf jaar kan Alex afstand doen van de meteoriet die hem heeft verwond en hij schenkt hem aan het Natuurhistorisch museum in Londen.

Alex heeft ondertussen een goede verstandhouding opgebouwd met Isaac Peterson. Beiden zijn zonderling en hebben bijzondere interesses. Als de hond van meneer Peterson sterft, besluit Alex hem uit zijn isolement te halen door een boekenclub op te starten enkel en alleen geweid aan de boeken van Kurt Vonnegut. Maar de gezondheid van meneer Peterson gaat met rasse schreden achteruit. Alex wijt het eerst nog aan zijn fervent marihuanagebruik, maar er blijkt toch meer aan de hand. Onderzoek wijst uit dat Isaac Peterson lijdt aan een progressieve ziekte waardoor zijn zicht en andere motorische functies geleidelijk afsterven. Hij wil niet langzaam wegteren en hij en Alex sluiten een heilig pact.

Het universum tegen Alex Woods is een knappe roman die aangenaam is om te lezen. Het verhaal wordt verteld vanuit het perspectief van de jonge Alex die bijzonder schrander is voor zijn leeftijd, met woorden waar zowel jeugdige verwondering als onschuldige naïviteit in doorschemeren. Het verhaal loopt grotendeels chronologisch, waardoor het makkelijk is om te volgen. Zonder te sentimenteel te worden grijpen bepaalde passages naar de keel en wordt een ongewone en bijzondere vriendschap duidelijk.

25 aug 2013

Boeken van mijn vrouw : Will Schwalbe - De leesclub voor het einde van het leven

In De leesclub voor het einde van het leven beschrijft Will Schwalbe de laatste maanden van het leven van zijn moeder, die kort daarvoor te horen heeft gekregen dat ze kanker heeft. Beiden hebben al van jongs af aan een grote liefde voor boeken. Ze vinden elkaar in gesprekken over boeken, die een aangename afleiding betekenen van de ziekte die het leven van Wills moeder steeds meer in beslag neemt. En zo vormt zich een bijzondere leesclub met slechts twee leden – een moeder en een zoon.

Moeder en zoon bespreken de meest uiteenlopende boeken: van De Hobbit van J.R.R. Tolkien tot Het jaar van magisch denken van Joan Didion, van de Bijbel tot Ian Mc-Ewans Aan Chesil Beach, van Stieg Larsson tot Thomas Mann. Zowel door het lezen van boeken als door het delen van hun leeservaringen vinden ze een manier om beter te kunnen omgaan met de naderende dood. (bron : amboanthos.nl)

21 aug 2013

Wordt verwacht : Arnon Grunberg - Apocalyps


ApocalypsVerwacht op 22 oktober 2013: Apocalyps, een nieuwe verhalenbundel van Arnon Grunberg.

Uitgever Nijgh & Van Ditmar schrijft de volgende begeleidende tekst: ‘Het is niet precies te voorspellen wanneer het zich zal openbaren, maar in Apocalyps, een nieuwe bundel verhalen van Arnon Grunberg, voelt het einde voortdurend als nabij. Soms houdt het gevaar zich schuil in de eigen woonkamer. Of iemands wereld nu verwoest dreigt te worden door een familielid, Afghanistan, een priester, geliefde, Bulgaren, een kind, huisdier of collega: niemand is veilig in Grunbergs omineuze universum.

18 aug 2013

Alessandro Baricco - Driemaal bij dageraad

Driemaal bij dageraad is een novelle die reeds werd geconcipieerd in Baricco's vorige roman, Mr. Gwyn, één van mijn favoriete boeken van het afgelopen jaar. In Mr. Gwyn is er op een gegeven moment sprake van een klein boekje van de Brits-Indische schrijver Akash Narayan, genaamd Driemaal bij dageraad. Dit boekje was evenals de schrijver puur fictief, maar na de voltooiing van de roman, groeide bij Alessandro Baricco het idee om dit boekje daadwerkelijk in te vullen en vorm te geven. De schrijver benadrukt in zijn voorwoord dat het niet nodig is de voorgeschiedenis te kennen van Mr. Gwyn om van dit verhaal te kunnen genieten, al kan het ook geen kwaad.

In drie verhalen ontmoeten we twee personages in verschillende periodes van hun leven, maar in een tijdsdimensie los van elkaar. Ze ontmoeten elkaar dus telkens voor de eerste en enige keer. De vrouw is de ene keer een knap, jong en losgeslagen meisje, een andere keer een mooie, complex-loze volwassen vrouw en in het laatste verhaal een mollige vrouw op leeftijd die zich ontfermt over een kind dat beide ouders pas heeft verloren. Het betreft hier geen lineaire evolutie, daar het eerste verhaal start met de volwassen vrouw. Toch leer je na de drie verhalen wel iets over haar gekozen levenspad.

De jongen is in het eerste verhaal een volwassen man die rondhangt in de lobby van een hotel, terwijl hij al wat ouder in het tweede verhaal werkt in een soortgelijk hotel. Dit is trouwens wat de drie verhalen aan elkaar linkt, het uitgangspunt dat beide personages elkaar treffen in een hotel en hun ontmoeting steeds een eindpunt bereikt bij dageraad. De drie ontmoetingen waarbij de betrokken personages binnen korte tijd zich aan elkaar blootgeven, dragen bij aan hun verdere ontwikkeling, zonder dat ze dit evenwel beseffen. De ontmoetingen konden immers in het normale leven nooit plaatsvinden.

Alessandro Baricco heeft met Driemaal bij dageraad een glashelder en uitgekiend literair kunstwerkje afgeleverd, waarin hij ons laat zien wat er met fictie allemaal mogelijk is. De drie verhalen hebben op het eerste zicht weinig met elkaar te maken. Gaandeweg laat hij de lezer meer ontdekken over beide personages en hun verwikkelingen, al blijven er genoeg leemten die de lezer zelf kan invullen.

15 aug 2013

Mega-uitgeverijen lanceren digitale bibliotheek


Een essentiële stap in het verval van het fysieke boek? Twee grote uitgeverijen, Lannoo en WPG beginnen een digitale bibliotheek. Enkele bepaald niet misselijke imprints van deze giganten zijn onder meer: De Boekerij, Meulenhoff, Unieboek, Het Spectrum (alle Lannoo) en Arbeiderspers, De Bezige Bij, Querido, Nijgh & Van Ditmar (alle WPG). Samen willen ze hun digitale leeswaar voor een periodiek bedrag aanbieden, zoals een Spotify dat met muziek doet. Over het hoe, waarom en wanneer is nog niets bekend. (bron : tzum.info)

14 aug 2013

Ilja Leonard Pfeijffer - La Superba

Ilja Leonard Pfeijffer is een Nederlandse dichter en romancier.   Hij is gespecialiseerd in het werk van de klassieke dichter Pindarus. Hij wisselt essays en dichtbundels af met experimentele romans met een poëtische inslag. Romans die balanceren tussen tussen biografie, werkelijk-heid en fictie. Het lijkt wel één grote stijl-oefening. Zijn unieke en kenmerkende stijl vinden we ook terug in zijn nieuwe roman, La Superba, een lofzang op de Italiaanse stad Genua. Een stad waar de schrijver zich gelukkig voelt. Geen geluk als een kortstondige illusie zonder enige vorm van diepgang zoals toeristen deze wel eens ervaren. De schrijver wil assimileren met de lokale bevolking en verdwalen in de labyrinten van kleine straatjes die de gewone toeristen afschrikken.

Ilya is naar Genua gekomen om de stad en zichzelf opnieuw te ontdekken. In Nederland was alles gekend en geregeld. In Genua is alles verborgen. Een man in lompen kan een rijke stinkerd zijn, maar loopt daar niet mee te koop zoals in Rome of Milaan. Elke Genuees is, omdat het niet anders kan, katholiek en alle mannen zijn geobsedeerd door voetbal. Als een volleerde gids neem "Leonardo" ons mee door de schimmige straten van Genua en zijn geschiedenis.

Toch is er wel degelijk ruimte voor fictie of dat mag men toch hopen wanneer de schrijver een afgekapt vrouwenbeen vindt en het mee naar zijn woning neemt. Hij heeft er een kortstondige relatie mee die de perfectie benadert van wat liefde mag heten. Als het been begint te bederven, moet hij er noodgedwongen afstand van doen. In dergelijke passages schuilt de groteske humor die deze roman stoffeert.

Het leeuwendeel van deze roman is volgens de schrijver neergepend op het terras van de Bar met de Spiegels. Daar heeft hij immers een oogje laten vallen op het mooiste meisje van Genua die er als serveerster werkt. Hij observeert haar elke dag tot hij haar eindelijk durft aan te spreken. Net zoals de stad waarin hij verblijft, blijkt ze complexer dan hij vermoedt, wat hem alleen maar aanspoort in zijn veroveringstocht.

Dieper in de stad komt hij vooral in contact met types van de onderlaag zoals Rashid, de Marokkaanse immigrant van wie verwacht wordt dat hij met een Mercedes vol rolexen naar zijn thuisland zal terugkeren. In ruil voor enkele biertjes vertelt de Senegalees Djiby het verhaal van de helletocht die hij heeft ondernomen om uiteindelijk in Genua te belanden.

Als luxe-immigrant staat "Leonardo" aan de andere kant van het spectrum. Hij schuimt gezellig de terrasjes af en kijkt naar de mooie meisjes, terwijl Rashid en Djiby met tien andere Afrikaanse immigranten verblijven in een te krap appartement en amper kunnen rondkomen. De Britse Don schippert tussen beide uitersten. Hoewel hij niet rijk is, slaag hij er al twintig jaar in een graag geziene gast te zijn in de lokale bars waar de bezoekers aan zijn lippen hangen en er steevast een gin-tonic voor hem klaarstaat.

La Superba is opgevat als een verhaal dat de schrijver vertelt aan een niet nader genoemde kennis. De roman moet een aanklacht zijn tegen het lot van de Afrikaanse immigranten die Genua overspoelen en dit gespiegeld aan de vroegere geschiedenis waarbij dertig miljoen Italianen als migranten hun geluk gingen beproeven in Amerika. Ilya wil dit openbaren, maar stuit in zijn idealisme op de lokale machtshebbers die hem enkel maar tolereren zolang hij zich niet te veel met lokale aangelegenheden moeit.

Als lezer ben je als het ware getuige van het wordingsproces van een roman, waarbij het verhaal zichzelf schrijft, terwijl het wordt beleefd. In deze optiek doet het wel wat denken aan de Gonzo journalistiek van Hunter S. Thompson. De schrijver laat zijn gedachten de vrije loop en kruidt deze met flinke dosissen poëzie en humor. Ilja Leonard Pfeijffer laat ons kennismaken met zijn interpretatie van Genua, niet te verwarren met de werkelijkheid.

9 aug 2013

Nieuwe Chuck Palahniuk enkel op bestelling

Als een donderslag bij heldere hemel kwam het bericht van De Geus dat vanaf 8 augustus de nieuwe roman van Chuck Palahniuk in de winkel ligt. Als toegewijde fan snel ik naar De Standaard Boekhandel om de hoek om te zien of hij al voorradig is. Misschien nog niet geleverd, denk ik eerst. Niets is minder waar. Verdoemd is enkel beschikbaar op aanvraag en dus heb ik maar een bestelling geplaatst voor levering volgende week.

Zijn vorige romans waren zonder uitzondering meteen beschikbaar. Nu het zomer is, is er amper plaats tussen de thrillers en de erotische zelfhulpboeken. Is dit een teken aan de wand of een ongelukkig toeval?

4 aug 2013

Nieuwe roman Thomas Pynchon heet Bleeding edge

In september verschijnt er een nieuwe roman van de mediaschuwe Thomas Pynchon, die Bleeding edge zal heten. Thomas Pynchon is zowat de bekendste nog levende schrijvende kluizenaar van de VS. Media moeten het al jaren stellen met een enkele foto uit het afstudeer-boek van Pynchon, willen zij een beeld geven van het gezicht achter de schrijver van grote postmoderne romans als Gravity's Rainbow en The cryin of lot 49.

De geruchten gaan al maanden, maar omdat de mediaschuwe Pynchon geen interviews geeft, kon ook niet bevestigd worden dat de schrijver werkelijk met nieuw werk bezig was. Zijn uitgever heeft ondertussen de op komst zijnde roman bevestigd.

Bleeding edge is een "historic romance" over Silicon Alley, elf september, hackers, programmeurs en misdaad en is vanaf 17 september in het Engels verkrijgbaar. Wanneer de Nederlandse vertaling er komt, is op dit moment nog niet geweten.

Kijk, de vingers van Thomas Pynchon!
Hierboven zie je een foto van de LA Times van bijna een halve eeuw geleden waarop twee vingers van Thomas Pynchon te zien zijn.

3 aug 2013

Misser van de maand : Sam Byers - Idiopathie

Vaak laat ik me inspireren door de titel en de kaft van een roman. Deze scheppen een verwachtings-patroon van wat je als lezer kan voorgeschoteld krijgen. Met Idiopathie van Sam Byers bleef ik echter op mijn honger zitten. De kennismaking met de nietszeggende personages, hun monotone leefwereld en dagelijkse besognes konden me in dit geval niet minder schelen. De roman begint met een saaie setting en het vervolg wordt ook al niet veel beter. Katherine fladdert van de ene naar de andere man en wordt daar nooit gelukkiger van ... Ook stilistisch merk je spijtig genoeg maar al te vaak dat het hier een debuut betreft. Not my cup of tea, maar laat mijn oordeel u niet tegenhouden.

Op een andere site vond ik volgende lovende kritiek :" In zijn debuutroman Idiopathie behandelt de Britse Sam Byers (1979) met humor en inlevingsvermogen de bijna narcistische manier waarop zijn generatie bezig is met het eigen leven."

1 aug 2013

Dimitri Verhulst - De laatkomer

Persoonlijk ben ik nog niet vertrouwd met het werk van Dimitri Verhulst, die ik beschouw als de Herman Brusselmans van de laatste jaren. Net als Brusselmans lijkt alles wat Dimitri Verhulst aanraakt goud te worden en ik begon dan ook met de nodige achterdocht aan het lezen van zijn nieuwste roman De laatkomer, een verhaal dat zich afspeelt op de dementenafdeling van rusthuis Het Winterlicht. Het hoofdpersonage, de 74-jarige Désiré is hier terechtgekomen om te ontkomen aan het onophoudelijke gezaag en geklaag van zijn vrouw. Hoewel hij niet dement is, faket hij dit elke dag en geniet van de aandacht die hem te beurt valt. Het moeilijkste blijkt elke dag welbewust zijn pamper vol te kakken.
Désiré Cordier komt op het idee bij de zoveelste begrafenis van een van zijn jeugdvrienden die veel te vroeg is heengegaan. Om zijn dementie authentiek te laten overkomen moet hij ze stapsgewijs opdrijven. Wat begint met enkele versprekingen gaat over in verloren lopen en onzin uitkramen. Hij wisselt momenten van depressie af met de winkel uitlopen zonder te betalen en op een trein stappen zonder te weten waarheen die gaat. Als de politie hem dan thuisbrengt, is zijn vrouw diep beschaamd voor de reacties van de buren. Zijn toenemend onberekenbaar gedrag zal haar uiteindelijk tot waanzin drijven, waardoor hij in het rusthuis belandt.

Tijdens hun laatste maaltijd praat het gezin alsof hij er niet meer bij is. Moniek zijn vrouw, wijt de dementie aan zijn overmatig drankverbruik, twee à drie glazen wijn per dag. Dochter Charlotte heeft het moeilijk met het afscheid en belooft dat hij na een tijdje weer naar huis mag komen. Zij gaat in zoverre mogelijk mee in haar vaders dementie en probeert het hem nog zo veel mogelijk naar zijn zin te maken.

Voor Désiré is eindelijk het moment aangebroken dat hij zijn vrouw kan trotseren zonder dat hem kan worden aangerekend. Hij laat alle religieuze iconen die ze in zijn kamer heeft laten ophangen verwijderen en verwisselt de foto's van zijn vrouw met krantenknipsels. Soms doet hij alsof bij haar niet herkent en krest hij de boel bij elkaar. Stiekem geniet hij van de fratsen die hij ongestraft met haar kan uithalen.

Tussen de andere dementen moet Désiré iedere dag zijn show opnieuw opvoeren. Het bereidwillige personeel heeft met iedereen het beste voor, maar heeft ook geen idee wat er omgaat in de hoofden van de residenten. Opstootjes met lastige ouderen worden vakkundig vermeden met pillen en als dat niet helpt worden ze platgespoten. Op een ingenieuze manier tracht men het ontsnappingsgedrag van de bewoners in te perken. Met een nagebouwde bushalte in de tuin vangen ze de ontsnapte bewoners op en na een tijdje krijgen ze hen met een smoes weer binnen.

Het rusthuis biedt Désiré enkele interessante bewoners, maar gaandeweg, om te volharden in zijn schijnvertoning, zal hij het contact verliezen met al zijn geliefden. Zijn vrienden kwamen nooit langs, zijn zoon is hem amper komen bezoeken, maar het laatste bezoek van zijn dochter valt hem zwaar. Terugkeren naar het gewone leven is echter geen optie meer.

De laatkomer is een aangename kennismaking met een leefomgeving waarover niet zoveel wordt geschreven. Met de nodige ironie laar Dimitri Verhulst zijn personage vertellen over de dagelijkse beslommeringen binnen "het gesticht". Het taalgebruik is volks en voor de massa, maar daar is niets mis mee. De premisse dat Désiré dit allemaal doet om aan zijn treiterende vrouw te ontsnappen, kan waarschijnlijk op weinig vrouwelijke sympathie rekenen; dit staat echter een uiterst amusante leeservaring niet in de weg.