Eugen Ruge - Nachtbus naar Andalusië

Eugen Ruge maakte zijn literaire debuut reeds op gevorderde leeftijd met het verrassende In tijden van afnemend licht dat met diverse prijzen werd bekroond. In zijn nieuwe roman of uit de kluiten gewassen novelle, Nachtbus naar Andalusië, speelt de Oost-Duitse geschiedenis dit keer geen grote rol, maar het verhaal kent er wel zijn oorsprong. Na de val van de muur beslist een Oostduitse man alles achter te laten. Hij zegt zijn job en zijn huis op en met wat moeite kan hij bijna alle banden met zijn vroegere land doorknippen. Hij besluit naar Spanje te trekken en na een korte passage in Barcelona, dat hem niet echt bevalt, komt hij terecht in het gemoedelijke Cabo de Gata, gelegen in Andalusië.

Daar aangekomen vindt hij niet wat hij had verwacht. In de winter is het er bar en kaal, maar hij blijft ter plaatse en installeert zich als schrijver. Langzaam begint hij er zich thuis te voelen. Later zal hij met weemoed op deze periode terugkijken toen hij nog onbevangen alles met de hand opschreef in schriftjes. Zijn eerste probeersels scheurt hij er zonder schuldgevoel terug uit. Hij voelt zich vrij en niet meer verstikt door het systeem.

Veel contact maakt hij niet met de lokale bevolking. Ze zijn niet erg hartelijk en hij is niet erg nieuwsgierig. Hij maakt kennis met enkele toevallig passerende toeristen, een Brit en een Amerikaan, met wie hij enkele dagen optrekt, waarna ze hun weg weer verderzetten. Hij leert het dorp kennen met zijn kleine gewoontes en raadsels waarover hij zich blijft verbazen. Wat hem nog het meeste verbaast is dat hij, niet geheel tegen zijn wil, hier gelukkig blijkt te zijn.

De plotselinge verschijning van een kat neemt zijn eenzaamheid weg. De kat doet hem denken aan zijn moeder. Hij lokt haar mee naar zijn kamer waar hij het beestje eten geeft en ze blijft overnachten. Gaandeweg begint zijn geldvoorraad te slinken en begint de eentonigheid van zijn gezapige verblijf op hem te wegen. Hij denkt eraan te vertrekken, maar wil de kat, die ondertussen zwanger is geworden, eerst nog helpen te bevallen.

Met Nachtbus naar Andalusië leren we Eugen Ruge van een andere kant kennen. In een haast romantisch verhaal blijven diepere motieven achterwege. Het uitgangspunt is eenvoudig. Een man gaat op zoek naar een plaats waar hij zichzelf kan zijn en aanvaard kan worden. Het resultaat is een kleinschalige, doorleefde roman over lotsbestemming en de nood aan aanvaarding.

Een hologram voor de koning wordt verfilmd

Een hologram voor de koning van schrijver Dave Eggers wordt vefilmd met Tom Hanks in de hoofdrol. De film komt in 2015 in de zalen en wordt geregisseerd door Tom Tykwer die ook al Wolkenatlas van David Mitchell op het grote doek bracht.

Het verhaal vertelt over de mislukte Amerikaanse zakenman Alan Clay (Tom Hanks) die naar Saoedi-Arabië reist om een idee te verkopen aan een rijke koning. Het is zijn laatste redding om zijn schulden te vereffenen en daarmee zijn leven terug op de rails te krijgen.

Een leuk detail is dat er naast opnames in Berlijn en Marokko ook werd gedraaid in de studio's van Moviepark Germany. Tom Hanks reed er op de houten achtbaan en er werden beelden geschoten voor een green screen. De achtbaanscène zou te zien zijn in de uiteindelijke speelfilm.

Jérôme Ferrari wint Europese Literatuurprijs 2014

De Frans auteur Jérôme Ferrari heeft de Europese Literatuurprijs 2014, de prijs voor de beste Europese roman van het afgelopen jaar, gewonnen. De jury noemt de taal van Ferrari’s De preek over de val van Rome (De Bezige Bij) ‘fonkelend, klaterend, gul en tegelijkertijd heel precies en helder’:

 

De vertalers Jan Pieter van der Sterre en Reintje Ghoos hebben de roman volgens de jury ‘op een weergaloze manier’ naar het Nederlands vertaald. De prijs bestaat uit een geldbedrag van € 10.000 voor de schrijver en € 5.000 voor de vertalers van het bekroonde boek

Ook genomineerd voor de Europese Literatuurprijs 2014 waren De vlucht van Jesús Carrasco, vertaald uit het Spaans door Arie van der Wal (Meulenhoff), Fuck America van Edgar Hilsenrath, vertaald uit het Duits door Elly Schippers (Anthos), Het reisverbod van Ismail Kadare, vertaald uit het Albanees door Roel Schuyt (Van Gennep) en Bleke Niko van Tomek Tryzna, vertaald uit het Pools door Karol Lesman (De Geus).

De Europese Literatuurprijs wordt in 2014 voor de vierde keer uitgereikt. Eerder wonnen Limonov van Emmanuel Carrère, vertaald door Katelijne de Vuyst en Katrien Vandenberghe, Alsof het voorbij is van Julian Barnes en vertaler Ronald Vlek en Drie sterke vrouwen van Marie NDiaye en vertaler Jeanne Holierhoek. (bron ; nrc.nl)

Zadie Smith - De ambassade van Cambodja

Het begint een tendens te worden. Gerenommeerde schrijvers brengen een kortverhaal uit in afwachting van hun nieuwe roman. Zo ook Zadie Smith wiens laatste roman, NW, twee jaar geleden uitkwam en zich afspeelde in een fictieve, verpauperde wijk in Londen. Ook dit kortverhaal speelt in één bepaalde wijk van de grootstad. In tegenstelling tot haar vorige roman woont in deze wijk de meer gegoede kant van de stedelingen. Tussen de gracieuze villa's, bevindt zich een ambassade, als een vreemde eend in de bijt. Fatou blijft er elke maandag in haar tocht naar het wellnesscentrum even stilstaan om te kijken naar de badminton-pluimpjes die net te zien zijn boven de hoge muren die het gebouw afschermen.

De Ivoriaanse Fatou werkt in dienst van de familie Derawal en hoewel ze zich niet ziet als een tewerkgestelde slaaf, zijn haar mogelijkheden flink ingeperkt. Ze krijgt veel naar haar hoofd geslingerd en haar paspoort is ingehouden. Op maandag kan ze even verpozen en ongezien gebruikmaken van het lidmaatschap van de familie om te gaan zwemmen. Zondag is haar vrije dag en dan spreekt ze steevast af met de Nigeriaanse Andrew in een Tunesisch café. Ze voeren gesprekken over geloof en hun afkomst. Andrew laat haar meermaals blijken dat hij meer wil dan enkel haar vriend zijn.

Fatou is samen met haar vader uit Ivoorkust vertrokken. In Ghana werkten ze beiden in het Carib Beach hotel waar toyboys het aanleggen met dikke, Britse vrouwen. In Rome kuiste ze toiletten en in Londen staat ze in voor het huishouden van een rijke familie. Ze voelt zich weinig gerespecteerd. Het is alsof iedereen op haar neerkijkt. Ze vergelijkt zich met de mensen die de Cambodjaanse ambassade in en uitlopen. In Cambodja werden de Nieuwe mensen vervolgd. De intelligentsia moest zich herbronnen op het land. Fatou voelt zich in Willisden nog tot de Oude mensen behoren, die recht van het veld zijn gekomen.

De ambassade van Cambodja is een klein en dun boekje waarvan je meteen doorhebt dat je het in minder dan een uur kan uitlezen. Het verhaal is geschreven vanuit het oogpunt van Zadie Smith als bewoonster van Williseden, die vanuit de auto of in het voorbijgaan de figuur van Fatou ziet stilstaan bij de Ambassade van Camboja. Zadie Smith etaleert haar kunnen in dit aangenaam verhaal dat toch enkele zware thema's aansnijdt.

Te ontdekken : Julio Cortazar en Carol Dunlop - De astronauten van de kosmosnelweg

In 1982 maken Julio Cortázar en zijn vrouw Carol Dunlop in een rood Volkswagenbusje een reis met twee simpele regels: bezoek alle 65 parkeerplaatsen tussen Parijs en Marseille (elke dag twee) en verlaat de snelweg geen enkele maal. De expeditie duurt een maand. Ze beschrijven elke parkeerplaats alsof ze ontdekkingsreizigers zijn die het nieuwe land en de daarbij behorende gebruiken in kaart brengen. Het resultaat is een aanstekelijke ode aan de weg, hun camper en elkaar des te wranger gemaakt doordat Cortázar en Dunlop niet lang na de reis overlijden. Nu komt het boek na tientallen jaren eindelijk weer in druk: een tedere, wonderlijke en blijmoedige hommage aan de liefde. (bron : meulenhoff.nl)

Misser van de maand : Tao Lin - Taipei

'Tao Lin is de belangrijkste stem van zijn generatie.' Dit compliment komt van niemand minder dan Bret Easton Ellis en schept dan ook torenhoge verwachtingen. Bret weet zelf als geen ander de verloren generatie een stem te geven. Hij kent de kunst om oppervlakkige personages toch diepgang mee te geven. Duidelijk iets waar het Tao Lin aan ontbreekt. Taipei is een autobiografische roman waarbij de lotgevallen van de jonge schrijver Paul mij als lezer totaal koud laten. Paul is oppervlakkig in een tijd waarin dit mainstream is geworden en spendeert het merendeel van zijn tijd aan sociale media, drugs en feestjes. Tussendoor doet hij pogingen tot 'normaal" relationeel contact en zoekt hij naar de redenen van zijn bestaan. De roman weet echter voor geen meter te boeien.

Daan Heerma van Voss - Het land 32

"Mijn echte bewaker is mijn falende geheugen. Waaruit bestaat dan nog mijn gevangenis?" Om maar eens met een citaat te beginnen dat meteen de toon zet voor deze aparte en intrigerende roman over een man die gevangen zit en niet weet hij hoe hij daar gekomen is, wat hij daar doet en hij hoe er kan wegraken. Daar is een niet nader genoemd (ondergronds?) zalencomplex waarin hij ruimte 32 heeft toegewezen gekregen. Of is 32 zijn naam die boven de deur prijkt? Zijn geheugen laat hem in de steek. In het begin van de roman zijn er vooral veel vragen die bijdragen tot een indringend en samenzweerderig verhaal over het bestaansrecht van ieder persoon. 32 meent dat hij opgesloten zit, maar is dat wel zo?


32 telt zijn dagen door met houtskool markeringen aan te duiden. Hij is opgesloten in een karig complex van kamers die met camera's worden bewaakt. Er zijn op het eerste zicht geen andere bewoners en hij moet als een oermens zijn basale talenten aanspreken om voedsel te vergaren. Zo doodt hij ratten en vogels die langs een hoog raam komen binnenvliegen. Met een stok kan hij appels van een boom laten vallen. Na enige tijd blijkt er toch een soort conciërge te zijn die in het complex zijn ronde maakt en 32 de regels van 'het spel' bijbrengt. Door opdrachten te vervullen kan 32 van deze man, Vrijdag genoemd, extra middelen krijgen om zijn comfort licht te verbeteren. Hij moet verhalen verzinnen en opschrijven in ruil voor bonnen die hij kan inwisselen.

In zijn verhalen vermengt 32 de flarden herinneringen die bovendrijven met zijn situatie ter plaatse. Wanneer hij verder het complex onderzoekt, ontdekt hij dat er nog een andere bewoner is achter een afgesloten deur. Vrijdag brengt beiden in contact. Het blijkt een tengere meisjesvrouw die ziek te bed ligt. Ze kent 32 reeds langer onder namen als Marlon Brando en Stanley. Hij noemt haar Penny Lane. Hoewel zijn geheugen hem in de steek laat, gelooft hij haar. Het meisje staat symbool voor een vrouw uit Stanley's echte leven en hij wil haar kost wat kost redden. Hij mag haar één keer per week bezoeken en leest haar zijn verhalen voor, waarin hij rekening houdt met haar verzoeken.

Maar zijn verhalen kunnen haar niet redden en haar gezondheid gaat langzaam achteruit. Doet Vrijdag wel al het nodige om haar in leven te houden of wordt Stanley getest? Meermaals wordt hem benadrukt dat hij hier vrijwillig verblijft als patiënt om na te gaan of hij zich opnieuw zou kunnen binden aan een andere persoon. Hij weet niet meer wat hij moet geloven en het verlies van Penny valt hem zwaar. Zo zwaar dat hij zelfs zelfmoord overweegt. Hij houdt echter nog één troef achter de hand, maar moet deze wel voor Vrijdag geheim kunnen houden. Hij moet een verhaal schrijven om Penny terug tot leven te wekken en hen beide uit deze gevangenis te bevrijden.

Het land 32 is een lijvige en soms complexe roman, al is het uitgangspunt betrekkelijk eenvoudig. Het is een verhaal over identiteit, schuld en boete dat op verschillende niveaus speelt. De verwikkelingen van gevangene 32 worden afgewisseld met de correspondentie tussen hem en het meisje. Dan zijn er nog de verhalen die 32 in opdracht van Vrijdag en voor het meisje schrijft, waarin zowel zijn echte leven (voor zover hij zich dit kan herinneren) als zijn gekende leven in gevangenschap doorsijpelen. Al deze invalshoeken maken van Het land 32 geen onoverzichtelijke chaos, maar juist een grote ambitieuze roman. Daan Heerma van Voss is geen grote belofte meer. Die schuld is bij deze ingelost.

IMPAC Dublin Literary Award 2014 voor Vásquez

 

De Colombiaanse schrijver Juan Gabriel Vásquez (1973) heeft de IMPAC Dublin Literary Award 2014 gewonnen, de met 100.000 euro gedoteerde literaire prijs voor naar het Engels vertaalde romans.

Juan Gabriel Vásquez heeft de prijs voor zijn roman The Sound of Things Falling gewonnen. U kan hier onze recensie lezen. Op de shortlist stonden tien romans uit alle windstreken, waaronder de Engelse vertaling van een deel uit Karl Ove Knausgaards Mijn strijd-reeks. Ook schrijvers als Michelle de Kretser (Questions of Travel) en Marie NDiaye (Three strong women) waren genomineerd.

De genomineerden van de IMPAC Dublin Literary Award worden jaarlijks aangedragen door meer dan honderd bibliotheken van over de hele wereld. Bij het winnen van een vertaalde roman wordt het prijzengeld verdeeld tussen schrijver en vertaler. De auteur krijgt 75.000 euro, de vertaler 25.000 euro. (bron : nrc.nl)

Boeken van mijn vrouw : Donna Tartt - Het puttertje

Theo Decker, een dertienjarige jongen uit New York, overleeft op wonderbaarlijke wijze een aanslag waarbij zijn moeder om het leven komt. Zijn vader is een paar maanden daarvoor verdwenen en Theo komt na de aanslag bij de familie van een rijke vriend terecht. Hij is verbijsterd door zijn nieuwe leefomgeving, verward door zijn klasgenoten die het moeilijk vinden met hem om te gaan en diepbedroefd door het verlies van zijn moeder. Theo vindt houvast aan dat ene object dat hem aan haar doet denken: een klein, mysterieus schilderij, dat hem uiteindelijk in de onderwereld van de kunst doet belanden.

Het puttertje is een roman met een ongekende energie en vertelkracht, waarin Donna Tartt levendige personages, betoverend taalgebruik en adembenemende spanning combineert met diepgaande bespiegelingen over liefde, identiteit en kunst. Een prachtig boek over verlies, obsessie, overlevingskracht en de meedogenloze speling van het lot.

Donna Tartt is geboren in Greenwood, Mississippi. Ze studeerde klassieke talen en filosofie aan Bennington College, Vermont. Ze is de auteur van De verborgen geschiedenis en De kleine vriend. Haar werk is in meer dan dertig talen verschenen. (bron : debezigebij.nl)

Europese Literatuurprijs 2014

Het oog van de jury is gevallen op de volgende vijf romans : 

- De vlucht van Jesús Carrasco 

- De preek over de val van Rome van Jérôme Ferrari 

- Fuck America van Edgar Hilsenrath 

- Het reisverbod van Ismail Kadare 

- Bleke Niko van Tomek Tryzna

De Europese Literatuurprijs wordt dit jaar voor de vierde keer uitgereikt en komt toe aan zowel de auteur als de vertaler van een in het afgelopen jaar verschenen Europese roman. In 2013 ging de prijs naar Limonov van Emmanuel Carrère en vertalers Katelijne de Vuyst en Katrien Vandenberghe.

De prijs bestaat uit een geldbedrag van € 10.000 voor de schrijver en € 5.000 voor de vertaler van het bekroonde boek.

De jury van de Europese Literatuurprijs 2014 bestaat uit Alexander Rinnooy Kan, schrijver Christaan Weijts, UvA-docent Eric Metz en boekhandelaren Joost Baars en Karien Hilbers.

De Europese Literatuurprijs is een initiatief van het Nederlands Letterenfonds, Academisch-cultureel centrum SPUI25, weekblad De Groene Amsterdammer en Athenaeum Boekhandel en wordt financieel mogelijk gemaakt door het Nederlands Letterenfonds en het Lira Fonds.

De prijs wordt uitgereikt op zondag 7 september, tijdens Manuscripta op het Utrechts Uitfeest. (bron : NRC boeken)