Raymond Carver is een Amerikaanse schrijver die wordt beschouwd als één van de belangrijkste auteurs van de twintigste eeuw. Des te opmerkelijker is dat hij deze faam uitsluitend te danken heeft aan kortverhalen (en poëzie), hij schreef geen voldragen romans. Hij overleed in 1988 aan de gevolgen van longkanker, maar wordt nog regelmatig vermeld als belangrijke inspiratiebron van bekende, hedendaagse auteurs. Wees alsjeblieft stil, alsjeblieft (1976) was zijn debuut en deze verhalenbundel herbergt tweeëntwintig pareltjes die het meesterschap van deze rasverteller in de verf zetten.
Ondanks dat Wees alsjeblieft stil, alsjeblieft zich afspeelt in jaren '70 Amerika, voelt deze bundel op geen enkel moment als oubollig aan. Carver neemt je mee binnen in kleine huishoudelijke taferelen en toont dat de mensen die er leven toch niet zo smetteloos zijn als men op het eerste zicht zou denken. Zo raakt een man zo over zijn toeren van een opmerking over het achterste van zijn vrouw dat hij haar dwingt zwaar te diëten. In een ander verhaal meent een man dat hij zijn leven alleen op orde kan krijgen door de geliefde familiehond van de hand te doen. Verwacht geen spectaculaire verhalen, maar minimalistische vertellingen met steeds een open einde. Carver velt immers geen vonnis of oordeel over zijn personages.
Deze verhalenbundel gaat niet enkel over mannen in gezinsverband of eenzame mannen die wel iets te verbergen hebben, maar ook over vrouwen die ergens angstig voor zijn en kinderen die de wereld leren ontdekken. In de meeste verhalen wordt serieus wat afgerookt en ook van de waterpijp zijn sommigen niet vies. Andere heikele thema's die worden aangesneden zijn o.a. masturbatie, stalking, overspel, burenruzies, ...
Sommige verhalen beginnen met de ik-vorm, bv. ik zat zonder werk ... ; mijn huwelijk was misgelopen... Toch mogen we niet aannemen dat deze verhalen autobiografisch zijn en misschien is de reden waarom Carver in deze verhalen overschakelt naar de ik-vorm wel dat hij medelijden had met deze vaak vereenzaamde mannen. Misschien voelde hij zich op een of andere manier nauw verwant met deze personages.
Als lezer ben je vooral toeschouwer. Je kijkt als het ware even door het raam mee naar binnen om het gaande schouwspel te registreren, maar al snel is het weer voorbij. Je kent als lezer niet de hele geschiedenis en dat is ook niet de bedoeling. Je bent enkel getuige van de feiten in een momentopname en de rest kan je eventueel zelf invullen.
Carvers stijl is mild en vaderlijk. Op een eerbiedige wijze lijkt hij bijna medelijden te hebben met zijn hoofdrolspelers. Toch zijn de verhalen met hun bedrieglijke eenvoud zeer krachtig. De personages staan vaak voor een belangrijke keuze in hun leven die soms goed en dan weer slecht uitpakt. Deze kleine realistische drama’s in doorsnee gezinnen zijn steeds boeiend en nooit zonder betekenis.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten