Alles is verlicht valt onder mijn noemer van wereldliteratuur. Deze roman behandelt een geschiedenis over verschillende eeuwen heen en is zo kunstig en meesterlijk geschreven dat je volledig wordt opgenomen in het verhaal. Dat verhaal is echter niet eenvoudig. Het hoofdpersonage, de in Amerika wonende jood Jonanthan Safran Foer, trekt naar de Oekraïne op zoek naar zijn wortels. Zijn grootvader is destijds naar Amerika gevlucht en is kunnen ontsnappen aan de nazi's door de hulp van Augustine. Enkel gewapend met een foto tracht hij deze vrouw terug te vinden. In zijn zoektocht wordt hij bijgestaan door een krankzinnig trio : reisgids Alex (of Sasja), diens grootvader als chauffeur en hun hond.
In het begin van de roman is het even zoeken hoe de verhaalstructuur in elkaar zit. We volgen de tocht van Jonathan Safran Foer in Oekraïne, afgewisseld met de geschiedenis van Trachimbrod (de plaats waar zijn familie vandaan komt) doorheen verschillende eeuwen. Tenslotte zijn er nog brieven van Alex aan Jonathan over hun tocht. Het verhaal van de geschiedenis van Trachimbrod en zijn familie, is geschreven door Jonathan na zijn thuiskomst.
De brieven van Alex zijn geschreven in een knullig Engels en zorgen voor een komische noot. Uit deze brieven leren we ook meer over het leven van Alex en zijn familie. In hun zoektocht zal het viertal Trachimbrod terugvinden als een totaal door de nazi's vernield dorp. Ze treffen nog één bewoner aan, Lista, waarvan ze eerst denken dat het Augustine is. Lista vertelt hen wat er gebeurt is in Trachimbrod en geeft hen een doos met spullen mee. In deze doos vindt Jonathan een boek met voorvallen uit Trachimbrod waarop hij zijn verhaal zal baseren
De geschiedenis van de inwoners van Trachimbrod vormt de hoofdmoot van het verhaal en is prachtig en ontluisterend tegelijk. Het begint eind achttiende eeuw met de vondst van een baby in de rivier Brod. Hier kwam Trachim met zijn "wagen" om het leven en de gevonden de baby noopt de gemeenschap om een vader te vinden voor dit kind. De door zijn vrouw verlaten Yankel zal het kind opvoeden, ondanks hij al van gevorderde leeftijd is. Hij noemt haar Brod en zij groeit op tot een knappe en intelligente jonge vrouw waar iedere dorpsbewoner naar hunkert. Ze laat echter alle avances van zich afglijden tot aan de dood van haar vader. Ze gaat mee met de eerste die zich aandient en zal zo vijf jaar samenleven met "de kolker". Na een ongeval wordt deze man echter gewelddadig van aard, toch zal Brod bij hem blijven en drie kinderen krijgen.
We maken een sprong in de geschiedenis en komen uit bij Jonathans grootvader, Safran, die een misvormde arm heeft die hem onweerstaanbaar maakt bij de vrouwen. Hij zal met honderden het bed delen, maar zijn geheime liefde is voor een zigeunermeisje. Toch moet hij trouwen met Zosha die hij al bedriegt op hun huwelijksdag. Het ondenkbare gebeurt en Safran wordt verliefd op Zosha die zijn kind baart. Ze staat op het punt te bevallen als de Duitsers Trachimbrod binnenvallen.
Alles is verlicht is verplichte lectuur. Ondanks de complexe verhaallijnen komt alles uiteindelijk samen en blijf je achter met veel vragen. Ondanks het soms zware thema is het een warme en gevoelige roman, waarbij ik mezelf regelmatig kon betrappen op een glimlach en zelfs een schaterlach.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten