10 romans om naar uit te kijken in 2015

Het literaire voorjaar kondigt zich druk en dynamisch aan. We pikken er tien Nederlandstalige romans uit waar we reikhalzend naar uitkijken.                               (Bron : De Morgen 31/12/14)

 

 

 

Yves Petry: bravourerijke stilist

 

De zesde roman van Yves Petry zou weleens dé klapper van het voorjaar kunnen worden. Nadat Petry met 'De maagd Marino' de Libris Literatuurprijs 2011 binnenhaalde, nam hij royaal de tijd voor 'Liefde bij wijze van spreken'. Een rechttoe rechtaan liefdesverhaal hoef je bij Petry niet te verwachten. Wél flakkert vanaf de eerste pagina's alweer zijn bravourerijke stijl op, zo leert ons de leesproef. Hoofdpersonage Alex Jespers, 'auteur van een weergaloze succesroman maar inmiddels op zijn retour', blikt terug op zijn driehoeksverhouding met Jasper en Kristien Fielinckx - een broer en zus die bij een verkeersongeval hun ouders hebben verloren. "Wat deed de betrekkingen tussen hen zo grondig ontsporen?" Onder de microscoop van Petry blijft niets ongezien.

 

 

'Liefde bij wijze van spreken', De Bezige Bij Amsterdam, 15 januari.

 

 

 

 

Arnon Grunberg: tuk op mysterie     

 

                                  

Arnon Grunberg is meesterlijk in het opwekken van de aandacht. Doodleuk meldt zijn uitgever: "In verband met het wetenschappelijk onderzoek in het Grunberg Lab kunnen er geen mededelingen worden gedaan over de inhoud van zijn nieuwe boek." Grunberg liet tijdens het schrijven van 'Het bestand' zijn hersenactiviteit meten, terwijl ook hartslag en gelaatsuitdrukkingen werden geregistreerd. Tijdens de Grunberg-expo, die momenteel in de Universiteit van Amsterdam loopt, gaat men ook bij honderden bezoekers na wat er gebeurt tijdens het lezen van Het bestand. Benieuwd welk effect deze mysterieuze Grunberg-roman op ons brein heeft.

 

 

'Het bestand', Nijgh & Van Ditmar, februari.

 

 

 

Jamal Ouariachi: schenenschopper

 

Met een shortlistnominatie voor zijn knappe roman 'Vertedering' zette Jamal Ouariachi ook in Vlaanderen voet aan de grond. Schenenschopper Ouariachi mag zich graag luidruchtig profileren, maar werkt intussen ook drommels hard aan een oeuvre. Maait hij met 'Een honger' een paar heilige huisjes om? Reken maar. In de roman onderzoekt hij "hoe een volk dat ooit massaal in de buidel tastte om de Derde Wereld te helpen zich ontpopt heeft als een cynische horde, bang voor alles wat vreemd is". Het verhaal draait rond ontwikkelingshulpgoeroe Alexander Laszlo, 'de Nederlandse Bob Geldof', die in 2004 achter tralies belandde wegens misbruik van een van zijn Ethiopische adoptiekinderen.

 

'Een honger', Querido, februari 2015.

 

 

 

Annelies Verbeke: vol verrassingen

 

 Een nieuwe titel van Annelies Verbeke is altijd een gebeurtenis, zeker als ze, zoals de uitgever deze keer meldt, klinkt "zoals we haar niet eerder lazen, in omvang en stijl, en in de manier waarop de ruimere wereld wordt toegelaten". Alphonse, de protagonist van 'Dertig dagen', heeft zijn muzikantenleven in Brussel ingeruild voor een eenmansklusjesbedrijf in de Vlaamse Westhoek. Alphonse verspreidt rust en boezemt vertrouwen in. Zijn klanten zijn bijzonder lovend over zijn persoon. Ze hebben steeds meer behoefte aan hem en gaan hem opeisen. Onbedoeld - en ongewild - wordt klusjesman Alphonse een goeroe. Zullen wij ook vallen voor zijn charisma?

 

 

'Dertig dagen', De Geus, maart.

 

 

 

 

P.F. Thomése: de alleskunner

 

 Sinds de AKO-winnende debuutbundel 'Zuidland' (1990) heeft Pieter Frans Thomése bewezen dat hij uiteenlopende genres aankan. Wie 'Schaduwkind' (2003) las, over de dood van zijn babydochtertje Isa, en daarna de schunnige jongensromans 'J. Kessels: The Novel' (2009) of 'Het Bamischandaal' (2012) openslaat, vraagt zich af of één en dezelfde auteur aan het werk is. Dit voorjaar ligt 'De onderwaterzwemmer' in de rekken, aangekondigd als "een grote roman". Een jongen en zijn vader steken in de Tweede Wereldoorlog een rivier over naar bevrijd gebied, maar de zoon bereikt de overkant alleen. Dertig jaar later vindt hij zijn vader terug in West-Afrika en krijgt hij de kans het verlies goed te maken. Welk register bespeelt Thomése dit keer?

 

'De onderwaterzwemmer', Atlas Contact, mei.

 

 

 

Thomas en Daan Heerma Van Voss: ambitieuze broertjes

 

 Lang hielden ze de boot af, maar nu zijn ze dan toch gezwicht. De broers Thomas en Daan Heerma van Voss gaan voor het eerst samen een boek schrijven, de psychologische thriller 'Ultimatum'. Daan debuteerde in 2010 met de roman 'Een zondagsman', brak door met 'De vergeting' en lokte heftige reacties uit met 'Het land 32'. Zijn broer Thomas debuteerde een jaar eerder met 'De allestafel', publiceerde de geprezen verhalenbundel 'De derde persoon', en is uitgeroepen tot literair talent van 2015. 'Ultimatum' belooft hard-boiled te worden.

 

 

 

 

 

'Ultimatum', Prometheus, mei.

 

 

  

Maarten 't Hart: klassiek schrijver

 

 Met meer dan dertig boeken op zijn naam heeft de bijna 70-jarige Maarten 't Hart in Nederland de status van klassiek auteur. Cynisch en vrolijk profileert hij zich de laatste jaren als een gezellige brombeer. Zijn nieuwe roman vult eindelijk een lacune op in zijn oeuvre. "Na mijn dood kun je over me schrijven wat je wilt, maar spaar me zolang ik leef", peperde de moeder van 't Hart hem in. In Magdalena onderwerpt hij daarom "de wonderlijke eigenaardigheden" en "de onwrikbare, rotsvaste zekerheid des geloofs van zijn moeder" aan een nader onderzoek. Komt 't Hart na Siebelinks calvinistische 'Vatersuche' 'Knielen op een bed violen' nu met de ultieme moederroman ?

 

 

'Magdalena', De Arbeiderspers, februari.

 

 

 

 

 

 Peter Verhelst: literaire experimentalist

 

 

De Vlaamse voorvechter van het literaire experiment komt dit voorjaar met een autobiografische roman. Peter Verhelst kwam op de autosnelweg in botsing met een vrachtwagen. Hij ging drie keer over de kop en overleefde op miraculeuze wijze. In de luttele seconden van de crash ontstond een scheur in tijd en ruimte. In zijn nieuwe roman beschrijft hij de plekken en tijden waar hij tijdens het ongeval een glimp van opving. De kunst van het crashen wordt aangekondigd als "een volstrekt originele roman, een tour de force vol verhalen-in-verhalen". Is dit een metafysische roman over leven en dood?

 

 

 

 

'De kunst van het crashen', Prometheus, februari.

 

 

 

L.H. Wiener: misantroop bij uitstek

 

 Misantroop L.H. Wiener wordt 70 en is welgeteld 50 jaar actief als schrijver. Uitgeverij Atlas Contact zet de grote stilist met zijn onnavolgbare ironie, zelfspot en cynisme in de bloemen met een prestigieuze heruitgave van zijn verhalen. En nog meer feest: er is ook een nieuwe, autobiografische roman van 's Nederlands meest onderschatte schrijver. In zee gaat niets verloren spit diep in de familiegeschiedenis. Opnieuw overweegt bij Wiener het gevoel van misplaatstheid in het leven. "Zoals hij als jongen geen wezenlijk contact kon krijgen met zijn Joodse vader, zo lukt het nu ook niet met zijn kinderen, die verdwenen lijken in een digitale wereld, waarin de werkelijkheid slechts virtueel bestaat." Wurmt Wiener opnieuw al zijn levensthema's in een hecht gecomponeerd raderwerk?

'In zee gaat niets verloren', Atlas Contact, februari.

 

 

  

Leon De Winter: schrijver van pageturners

 

 Osama bin Laden die op een gammele brommer ijsjes en een pak Marlboro gaat kopen in een nachtwinkel? Het is geen nachtmerrie, maar een scène uit 'Geronimo', de nieuwe roman van Leon de Winter. Is de officiële versie van de dood van Osama bin Laden de enige waarschijnlijke?, luidt de hamvraag. De Bezige Bij noemt deze nieuweling "zijn meest gewaagde roman, een dans op het hoge koord van de verbeelding". Zijn vorige, 'VSV of daden van onbaatzuchtigheid' (2012), waarin hij behalve een rist BN-ers ook zichzelf opvoert, trok een massa lezers, maar was literair gezien geen hoogvlieger. Een pageturner of een pareltje in de traditie van Kaplan (1986)?

 

 

'Geronimo', De Bezige Bij, mei.

 

Gabrielle Zevin - De verzamelde werken van A.J. Fikry, boekhandelaar

               

 

 

 

 

kom, liefje,

laten we elkaar beminnen

voordat jij en ik

er niet meer zijn.

 

- Rumi -

 

Sedert het overlijden van zijn echtgenote Nic gaan de zaken in de boekhandel van A.J. Fikry op Alice Island niet goed meer. De verkoop van boeken gaat in snel tempo achteruit en hiermee ook het humeur en de gezondheid van Fikry. Jaarlijks wordt hij door een vertegenwoordiger van de uitgeverij Knightley bezocht om de winter-en zomeraanbiedingen voor te stellen. Tijdens de eerste kennismaking met de nieuwe en jonge vertegenwoordiger Amelia Loman laat Fikry zich van zijn slechtste kant zien en breekt zowat alles wat Amelia aan te bieden heeft af. Hij houdt niet van postmodernistische of postapocalyptische boeken, fictie over de Holocaust of andere grote werelddrama's vindt hij smakeloos, hij houdt niet van kinderboeken, vooral niet als ze over weeskinderen gaan en hij wenst zijn planken niet vol te stouwen met boeken voor young adults. Af en toe heeft hij een zwak voor bundels met korte verhalen doch die verkopen niet. Amelia laat haar favoriete boek De laatbloeier, de memoires van een man van tachtig die zijn leven lang vrijgezel is gebleven totdat hij op zijn achtenzeventigste trouwde, en de catalogus achter en vertrekt. 

 

Wanneer Fikry 's morgens ontwaakt stelt hij vast dat zijn kostbaarste bezit, Tamerlane, een zeer zeldzaam exemplaar van een dichtbundel van Edgar Allen Poe, is verdwenen. Hij legt klacht neer doch het werk blijft onvindbaar. Enige  tijd later vindt hij bij terugkomst een klein meisje in de winkel dat er is achtergelaten door haar moeder. Het lichaam van de moeder spoelt op het strand aan. Fikry ontfermt zich over het kind en adopteert het. Met de aanwezigheid van het meisje Maya verandert zijn leven. Hij krijgt opnieuw zin in het leven en zoekt toenadering tot Amelia die hem op Alice Island vervoegt en met hem huwt.

 

We komen tevens te weten waarom Maya door haar moeder werd achtergelaten en enige tijd later duikt Tamerlane opnieuw op en biedt de verkoop Fikry de mogelijkheid om een dure operatie te bekostigen. Tot het noodlot toeslaat en Island Books verkocht wordt.

 

Het boek is een warm pleidooi voor het voortbestaan van de boekhandel in tijden van internet, e-books en afnemende leeslust bij jongeren.

 

En wat Zevin met de openingszin van het boek bedoelt vertelt zij zelf :

 

It’s a love poem, of course, but it’s also about the temporary nature of all things —paper books, bookstores, childhood, parents, us. In life, it is sometimes tempting to act as if because something is impermanent, it has less value. But everything is impermanent. We must love what we love for as long as we can. We must honor what we love by acknowledging its impermanence.

 

Siri Hustvedt - De vlammende wereld

Met mijn laatste bijdrage wil ik een bijzonder boek bespreken. Het is een roman, maar toch ook weer niet. De uitgever beschrijft het als een literaire thriller, maar zo heb ik het niet ervaren. De vlammende wereld is een uitvoerige karakterstudie over Harriet Burden, miskend kunstenares, die het kleine wereldje van de kunstkritiek een ferme hak wil zetten. Als vrouw van een bekende kunsthandelaar heeft ze steeds een zekere achting genoten, maar na de dood van haar man voelt ze zich vooral alleen met haar ideeën. Ze meent dat vrouwen in het algemeen en in de kunst in het bijzonder te weinig kansen krijgen. Ze zet dan ook een drieledig experiment op touw om de critici finaal te ontmaskeren.


De vlammende wereld vertelt het verhaal van Harriet vanuit het graf. Ze heeft een groot magazijn met kunst en een hele verzameling notitieboeken achtergelaten van waaruit haar geschiedenis fragmentarisch kan worden opgebouwd. Notities uit haar boeken worden afgewisseld met getuigenissen van haar familie, vrienden, critici, ... Het verhaal verloopt niet per se chronologisch, maar gaat wel terug naar haar jeugd met een overbeschermende moeder en een strenge vader. Ze trouwt met een man die haar ouders adoreren, maar hij zal haar meermaals bedriegen. Na zijn dood en een periode van diepe treurnis herpakt Harriet zich en stort zich op haar kunst. Ze leert ook een nieuwe man kennen, een tegenpool van haar overleden echtgenoot.

Ze huurt een groot magazijn waar ze artiesten een thuis verschaft. Zo ontstaat langzaam het idee om onder de naam van een jonge of onbekende kunstenaar haar werk aan de wereld te presenteren. Ze noemt het maskers en zal drie totaal verschillende karakters kiezen met wie ze samen haar werk zal maken. De eerste is een bedeesde jongeman die ze volledig kan kneden en precies doet wat ze vraagt. Hij laat zich het succes welgevallen en mag van Harriet met de eer gaan lopen, daar zij achter de schermen verborgen blijft. De tweede is een energieke, zwarte performancekunstenaar met wie ze het goed kan vinden. Hij is ook nog eens homofiel wat ervoor zorgt dat ze een heel spectrum van haar frustraties in hun werk kunnen steken, terwijl het ook blijft aanleunen bij zijn gevoelswereld.

De laatste kunstenaar heeft al naam gemaakt en leert ze bij toeval kennen. Als aan het licht komt dat Harriet achter de drie tentoonstellingen zit van de door haar gekozen kunstenaars, zal bijna niemand geloven dat ze zijn werk heeft gemaakt. Hij zal het immers nooit toegeven, in tegenstelling tot de anderen. Harriet voelt zich door hem bedrogen. Met haar undercoverproject daagde ze de hypocriete kunstcritici uit zich te laten kennen, maar uiteindelijk dreigt haar plan in elkaar te storten. Als de maskers vallen weet nog steeds niemand wie Harriet Burden echt is. In deze intrigerende roman wordt de lezer aangemoedigd zelf een beeld van haar te vormen.

Franse schrijver Sylvain Tesson in coma na val van gevel

Afgelopen woensdag besloot Tesson, een fanatiek klimmer, de gevel van een chalet van een vriend in Chamonix te beklimmen om de voltooiing van een nieuw boek te vieren. Eerder beklom Tesson met succes de Eiffeltoren en Notre Dame, maar nu ging het mis. Tesson maakte een val van 10 meter. Met als gevolg, verwondingen aan hoofd, rug en borststreek. Hij wordt sinds afgelopen woensdagnacht, in het Franse Annecy, in een kunstmatige coma gehouden.

 

Tesson is in Nederland bekend door zijn Zes maanden in de Siberische wouden, een kluizenaarsdagboek dat in Frankrijk uitgroeide tot een bestseller en de Prix Médicis kreeg toegewezen. In Nederland werden er volgens uitgeverij De Arbeiderspers ruim 6.000 exemplaren van het boek verkocht. De publicatie van Tessons nieuwe Ruslandboek, dat op 22 januari bij Gallimard zou verschijnen, wordt mogelijk uitgesteld. (bron : nrc.nl)

Boeken van mijn vrouw : Jonas Jonasson - De zonderlinge avonturen van het geniale bommenmeisje

Atoombommen, Mossad en Zweedse politie, een drankzuchtige ingenieur, een kussenfabriek, een kist antilopevlees, een domme, impulsieve broer: Jonas Jonasson mengt deze ingrediënten - en nog veel meer - onnavolgbaar door elkaar tot een verhaal dat vooral géén gewoon verhaal wil zijn. In hoog tempo volgen de verwikkelingen elkaar op en in voortvarendheid en slimheid doen Nombeko en Holger 2 niet onder voor de 100-jarige Alan uit De 100-jarige man die uit het raam klom en verdween.

Met zijn debuut 'De 100-jarige man die uit het raam klom en verdween' veroverde de Zweedse auteur (1963) vele lezersharten. In deze opvolger trekt hij de lijn van dat debuut door: een krankzinnige, in hoog tempo voortrazende plot, kleurrijke personages die op hoogst onwaarschijnlijke wijze een rol spelen in de wereldpolitiek, satirische beschrijvingen van de hedendaagse maatschappij en veel overdrijving. 

De verhalen over een hoogbegaafd zwart Zuid-Afrikaans meisje en twee Zweedse tweelingbroers van wie een zich ten doel heeft gesteld van zijn vaderland een republiek te maken, komen bijeen als de Zuid-Afrikaanse met een per ongeluk ontwikkelde atoombom in Zweden belandt, waar het erg veel moeite kost deze op veilige wijze over te dragen aan de Zweedse regering. Een dik aangezette klucht waarvoor bij een breed publiek zeker belangstelling zal zijn, maar ook een vermoeiend boek voor wie minder gevoelig is voor deze aanpak. De Nederlandse titel is het resultaat van een lezerswedstrijd en heeft weinig van doen met het orgineel (‘De analfabete die kon rekenen’). Kleine druk, leeslint.

Lebowski verwerft wereldrechten biografie John Williams

Uitgeverij Lebowski heeft de wereldrechten gekocht van de biografie over John Williams. De biografie moet nog geschreven worden, maar de beoogde biograaf is al wel bekend: Charles Shields, die eerder biografieën publiceerde van Kurt Vonnegut en Harper Lee.

Opmerkelijk is dat Lebowski niet alleen de Nederlandstalige rechten verwierf, maar tevens de wereldrechten. Dit betekent dat Lebowski de biografie aan uitgevers wereldwijd kan verkopen. Ook is het mogelijk dat Lebowski de biografie rechtstreeks in het Engels uitgeeft. Het past in de strategie van Lebowski om een meer internationale rol te spelen. (bron: tzum.info)

Walter Jess - Schitterende ruïnes

Een must-read voor de zomervakantie. Zo werd deze roman voorgesteld door tal van bekende schrijvers in een weekendbijlage van de betere krant. En ze hebben niet gelogen. Schitterende ruïnes van Walter Jess is misschien wel het beste boek dat ik dit jaar zal lezen. Vanaf het begin wordt de premisse van het verhaal duidelijk en gaandeweg vallen de puzzelstukken perfect in elkaar. Het verhaal voert van Italië in de jaren zestig naar het Hollywood van nu. Deze twee tijdsintervallen worden opgevuld met kleinere vertellingen, steeds in dienst van het grote verhaal. Film speelt een belangrijke rol, maar niets is zo belangrijk als de liefde, zeker als deze vijftig jaar overleeft. Alles draait rond één groot geheim dat zijn kiem kent in een klein Italiaans vissersdorp ...

Het leven van de jonge Pasquale wordt danig verstoord als op een dag een Amerikaanse actrice per boot arriveert in het vergeten vissersdorpje Porto Vergogna. Pasquale baat er het familiehotel uit, maar buitenlandse gasten komen er zelden. Deze plaats is onbekend bij toeristen, hoewel Pasquale er alles aan doet om daar verandering in te brengen. De actrice is ziek en zoekt meteen haar kamer op. Toch kan Pasquale in de eerste blik die ze uitwisselen zien dat ze beeldschoon is. Uit hun eerste gesprekken in gebrekkig Engels kan hij opmaken dat ze meespeelt in een belangrijke film die in Rome wordt opgenomen, dat ze kanker zou hebben en hier de rust opzoekt en op iemand wacht.

Dee Moray speelt mee in Cleopatra, met Elisabeth Taylor en Richard Burton in de hoofdrol. Ze speelt het dienstmeisje van Cleopatra. Wanneer ze ziek blijft laat Pasquale een dokter komen. Die meent dat ze geen kanker heeft, maar best wel eens zwanger zou kunnen zijn. Omdat niemand de jonge vrouw komt halen, gaat Pasquale zelf naar Rome om er met de makers van de film te praten, meer bepaald met Michael Dean, de producent van deze epische verfilming. Hiermee zet hij een reeks gebeurtenissen in gang die er uiteindelijk toe leiden dat Dee enkele dagen later het hotel zal verlaten en hij haar niet meet terugziet. Omdat ze het steeds beter met elkaar konden vinden, geloofde hij een moment dat er iets moois tussen hen had kunnen groeien.

Vijftig jaar later, na een vol leven, reist Pasquale naar Hollywood en zoekt er Martin Dean op van wie hij het kaartje nog op zak heeft. Hij wil weten wat er met Dee is gebeurd, maar Martin weet het zelf niet. Ze heeft geen verdere carrière gemaakt en hij besluit deels uit schuldgevoel de oude Italiaanse man te helpen in zijn zoektocht. Dean heeft het gemaakt in de wereld van de film, maar is ondertussen op zijn retour. Hij hoopt nog een laatste keer te kunnen scoren. Met hulp van een detective komen ze Dee, die nu als Debra Moore door het leven gaat, en haar zoon Pat op het spoor en komt langzaam de volledige waarheid aan het licht.

Het hele verhaal zit ingenieus in elkaar met nog enkele belangrijke bijrollen voor o.a. Alvis Bender, een Amerikaanse schrijver die elk jaar twee weken in Porto Vergogna verbleef om zijn oorlogsroman te schrijven, Shane Wheeler die reeds jaren zit te broeden op een filmscript en dit hoopt aan Hollywood te kunnen slijten en Claire Silver die net op het punt staat haar ontslag aan te bieden bij Martin Dean. Het script van Shane en passages uit de roman van Alvis vormen belangrijke intermezzo's doorheen het verhaal, waarin we tevens het levensverhaal volgen van Pat, de zoon van Dee Moray en drager van een groot geheim.

Met elk hoofdstuk worden tijd en plaats afgewisseld, maar toch is deze roman eenvoudig te volgen, wat getuigt van een grote klasse en inzicht vanwege de auteur. Gaandeweg wordt de spanning opgebouwd en kom je als lezer ook meer te weten. Het lijkt wel alsof je een steengoede thriller zit te lezen. Schitterende ruïnes is de doorbraakroman van Walter Jess, waarvan in 2001 een eerste roman verscheen. Recent verscheen ook De donut man in Nederlandse vertaling, een heruitgave van zijn roman Citizen Vince uit 2005. Walter Jess mag wat mij betreft de ontdekking van 2014 worden genoemd en verdient dan ook alle aandacht.